Słonie są filarami ekosystemów Afryki i potrzebują naszego wsparcia

Jako największe ze wszystkich ssaków lądowych, słonie afrykańskie odgrywają ważną rolę w równoważeniu naturalnych ekosystemów. Depczą lasy i gęste łąki, robiąc miejsce dla mniejszych gatunków do współistnienia. Słonie tworzą również otwory wodne wykorzystywane przez inne dzikie zwierzęta, ponieważ kopią suche koryta rzek, gdy opady deszczu są niskie. Słonie przemierzają rozległe tereny uprawne, a w swoim łajnie rozsiewają nasiona, które pomagają w tworzeniu nowych zielonych przyrostów. Jednak zagrożenia dla tego leśnego giganta są liczne. Afrykańskie słonie są najbardziej zagrożone przez kryzys kłusownictwa. Szacuje się, że każdego roku zabija się około 35 000 słoni dla ich kłów; naturalne tempo wzrostu w większości populacji słoni jeszcze nie wyprzedziło tempa zabójstw. Wiele słoni jest również ofiarami ataków odwetowych po tym, jak zapuszczają się na tereny osiedli ludzkich i farm.

W międzyczasie zmiany klimatyczne i użytkowanie ziemi przez człowieka degradują dzikie ziemie, rozbijając istotne siedliska słoni i utrudniając starożytne korytarze migracyjne. Wraz z rozwojem komercyjnego rolnictwa i infrastruktury, a także przemysłu wydobywczego na całym kontynencie, przyszłość tego kluczowego gatunku wędrownego jest zagrożona – podobnie jak delikatne ekosystemy, które od niego zależą.

Poprawa statusu siedlisk słoni

Aby odwrócić drastyczne spadki i zabezpieczyć naturalne siedliska, AWF wspiera 14 populacji słoni, które stanowią 46 procent całej populacji kontynentalnej. Nasza praca ochronna rozciąga się na wszystkie kraje, w tym Benin, Botswanę, Kamerun, Republikę Środkowoafrykańską, Demokratyczną Republikę Konga, Kenię, Tanzanię, Zambię i Zimbabwe. W strategicznie zidentyfikowanych priorytetowych krajobrazach – niektóre z nich rozciągają się na tysiące kilometrów w głąb kraju – AWF zapewnia strażnikom dzikiej przyrody i zwiadowcom społeczności umiejętności i sprzęt potrzebny do zapobiegania nielegalnemu zabijaniu tego kluczowego gatunku.

W tym samym czasie pracujemy z lokalnymi społecznościami i właścicielami ziemskimi, aby zminimalizować utratę siedlisk spowodowaną niezrównoważonym rolnictwem i nadmiernym wypasem. Szkolimy społeczności rolnicze w zakresie rolnictwa przyjaznego ochronie przyrody i tworzymy plany zagospodarowania przestrzennego ze społecznościami, które w przeciwnym razie mogłyby wkraczać w krytyczne korytarze dla dzikich zwierząt poza obszarami chronionymi.

W transgranicznym ekosystemie Amboseli – ważnej twierdzy słoni i popularnym miejscu turystycznym we wschodniej Afryce – pomogliśmy utworzyć społeczne rezerwaty, aby zabezpieczyć więcej przestrzeni dla słoni i innych gatunków dzikich zwierząt. Na tych wspólnych ziemiach AWF ułatwiła lokalnym właścicielom budowę ekozagród, które zapewniają alternatywne źródło utrzymania grupom pasterskim wykorzystującym korytarze dzikiej przyrody jako pastwiska.

Wzmocnienie praw chroniących słonie

Budując możliwości techniczne strażników ochrony dzikiej przyrody w terenie, wzmocniliśmy systemy monitoringu ekologicznego, które śledzą zagrożenia na rozległych terenach. W miejscach, gdzie AWF zapewnia szkolenia strażników i sprzęt monitorujący, zespoły patrolowe zniszczyły obozy kłusowników, aresztowały kłusowników i skonfiskowały kły słoni oraz broń palną. W przypadku ekosystemów rozciągających się ponad granicami państw, ułatwiamy wymianę informacji wywiadowczych między krajowymi agencjami.

Łapanie kłusowników to jednak dopiero połowa bitwy. AWF również szkoli i rozmieszcza jednostki psów węszących w strategicznych portach wjazdowych i wyjazdowych, pomagając agencjom rządowym w powstrzymywaniu handlu i łapaniu przemytników. Bez skutecznego ścigania przestępcy mogą uniknąć kary – a co gorsza, nadal angażować się w przestępstwa przeciwko słoniom i innym zagrożonym gatunkom. Poprzez regionalne warsztaty sądowe i programy mentorskie, AWF szkoli prokuratorów i innych przedstawicieli organów ścigania w skutecznym ściganiu przestępstw przeciwko dzikim zwierzętom.

Z 14 populacji słoni, które chronimy w dziewięciu krajach Afryki, 10 rośnie lub utrzymuje się na stałym poziomie. W ekosystemie Tsavo-Mkomazi, który rozciąga się przez Kenię i Tanzanię, transgraniczna koordynacja pomiędzy jednostkami zwalczającymi kłusownictwo i egzekwującymi prawo dotyczące dzikiej przyrody nadal przynosi bardzo potrzebne efekty. Dane z lotniczego liczenia dzikich zwierząt w 2017 r., wspieranego częściowo przez AWF, pokazują, że populacje słoni wzrosły o 14,7 procent w latach 2014-2017.

Oprócz wzrostu populacji słoni w tym kluczowym ekosystemie transgranicznym, spis wykazał również, że populacje bawołów wzrosły o 26 procent, a żyraf o 61 procent. Jednakże naliczono również 1167 tusz słoni. Jest to przypomnienie, że ten kluczowy gatunek jest stale zagrożony utratą siedlisk, konfliktami między ludźmi a zwierzętami oraz kłusownictwem na kość słoniową.