Overlap between Myofascial Pain Syndrome and Fibromyalgia, and the New Thinking on the Role of Myofascial Trigger Points

Myofascial pain syndrome and fibromyalgia are common forms of musculoskeletal pain that are often confused with each other, not only because of similar symptoms, but also because they often occur in the same patient, which can lead to difficulties in differential diagnosis and treatment.

Fibromialgia była wcześniej diagnozowana przy użyciu kryteriów American College of Rheumatology (ACR) z 1990 roku (http://1.usa.gov/KRiJWi), które wymagały od lekarzy wykonania Tender Point Test, badania fizykalnego, które koncentruje się na 18 określonych punktach czucia w całym ciele. Diagnozę stawiano, gdy ból był obecny we wszystkich czterech kwadrantach ciała przez ponad trzy miesiące i przynajmniej 11 z tych 18 punktów wywoływało ból przy palpacji cyfrowej. Kryteria ACR z 1990 roku nie uwzględniały żadnych innych objawów poza bólem. W 2010 r. w Arthritis Care & Research (http://bit.ly/KRLXEr) opublikowano wstępny nowy zestaw kryteriów ACR, w którym test punktów czuciowych zastąpiono oceną bólu (tj. liczbą bolesnych obszarów z listy kontrolnej 19 określonych obszarów) i nasilenia innych objawów (w tym zmęczenia, budzenia się bez przebudzenia i problemów poznawczych) w ciągu ostatniego tygodnia. Jeden powód, że pacjenci z fibromialgią doświadczają szeregu objawów innych niż ból został zasugerowany przez badanie Geisser i współpracowników (http://1.usa.gov/KRM2b8), który stwierdził, że fibromialgia jest związana z centralną sensytyzacją.

W przeciwieństwie do bólu fibromialgii, ból w zespole bólu mięśniowo-powięziowego jest bardziej zlokalizowany lub regionalny (wzdłuż mięśni i otaczających tkanek powięzi) i jest związany ze zlokalizowanymi małymi nadwrażliwymi guzkami (tj. napięte pasma), znanymi jako punkty spustowe mięśniowo-powięziowe.

Przez lata w literaturze podejmowano próby rozróżnienia między punktami czułości związanymi z fibromialgią (http://1.usa.gov/NprJ62) a punktami spustowymi związanymi z zespołem bólu mięśniowo-powięziowego (http://1.usa.gov/M7MrHW). Wielu badaczy używa jednak tych terminów zamiennie, a u wielu pacjentów występują zarówno punkty tkliwe, jak i spustowe, co powoduje zamieszanie i komplikuje diagnostykę. „Od dawna utrzymuję, że punkty czułości i punkty spustowe to jedno i to samo”, mówi Robert M. Bennett, MD, profesor medycyny i pielęgniarstwa w Oregon Health and Science University.

Wyniki badania opublikowane przez Ge i współpracowników (http://1.usa.gov/LTDmTs) sugerują, że ból fibromialgii może być spowodowany w dużej części aktywnymi (vs. utajonymi) punktami spustowymi mięśniowo-powięziowymi. W tym badaniu, 30 pacjentów z fibromialgią i 30 zdrowych, dobranych pod względem wieku i płci, poproszono o narysowanie na mapie anatomicznej wszystkich obszarów ich aktualnego, spontanicznego bólu i ocenę ogólnego natężenia ich bólu. Następnie określono lokalizację wszystkich aktywnych punktów spustowych u pacjentów z fibromialgią za pomocą palpacji manualnej. W sumie u 30 pacjentów z fibromialgią znaleziono 308 aktywnych punktów spustowych, a 305 z nich zostało potwierdzonych spontaniczną aktywnością elektryczną wykazaną w elektromiografii igłowej. Lokalizacje tych 308 aktywnych mięśniowo-powięziowych punktów spustowych zostały następnie odwzorowane na 30 zdrowych osobach kontrolnych jako pomoc w identyfikacji utajonych punktów spustowych, a spontaniczna aktywność elektryczna została stwierdzona w 304 z tych utajonych punktów. Autorzy doszli do wniosku, że większość czułych punktów była punktami spustowymi, z miejscowym i odesłanym bólem z aktywnych punktów spustowych częściowo odtwarzającym ogólny spontaniczny wzorzec bólu. Całkowita liczba aktywnych punktów spustowych była dodatnio skorelowana z natężeniem bólu spontanicznego w fibromialgii. Badanie to dostarczyło dowodów na znaczenie aktywnych punktów spustowych, które mogą służyć jako obwodowe generatory bólu fibromialgii, a autorzy zasugerowali, że inaktywacja aktywnych punktów spustowych może być alternatywą w leczeniu fibromialgii.

Wyniki badań Ge i współpracowników zostały powtórzone przez Alonso-Blanco i współpracowników (http://1.usa.gov/KEvy87), którzy również stwierdzili, że nadwrażliwość na ból rozległy u pacjentów z fibromialgią była związana ze zwiększoną liczbą aktywnych mięśniowo-powięziowych punktów spustowych.

W artykule redakcyjnym z 2011 roku (http://1.usa.gov/Kn05Zo) Bennett opisał technikę rozróżniania aktywnych punktów spustowych (występujących u pacjentów z fibromialgią) i utajonych punktów spustowych (występujących u osób zdrowych). „Delikatna palpacja powinna być wykonywana w poprzek kierunku włókien mięśniowych w celu zidentyfikowania regionu tkliwości i guzkowatości (czyli napiętego pasma). Ciągła, mocna palpacja miofasjalnego punktu spustowego przez co najmniej 5 sekund jest wymagana, aby wywołać typowe rozmieszczenie bólu zależnego. O aktywnym miofasjalnym punkcie spustowym wnioskuje się, jeżeli silny nacisk na napięte pasmo odtwarza spontaniczne objawy bólowe pacjenta. Jeśli objawy bólowe nie są odtwarzane, czuły obszar jest określany jako utajony punkt spustowy.”

.