Medi Photos

Zjawisko zachodzącego słońca jest objawem okulistycznym u małych dzieci wynikającym z niedowładu spojrzenia ku górze. W tym stanie oczy wydają się skierowane ku dołowi, twardówka może być widoczna pomiędzy górną powieką a tęczówką, a część dolnej źrenicy może być zasłonięta przez dolną powiekę. Patogeneza tego objawu nie jest dobrze poznana, ale wydaje się, że jest on związany z dystocją akweduktalną z uciskiem struktur okołokweduktalnych wtórnie do zwiększonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego.
Może być jednak również przejściowo wywoływany u zdrowych niemowląt do 7 miesiąca życia przez zmiany pozycji lub usunięcie światła (łagodne zjawisko zachodzącego słońca). Łagodna forma może reprezentować niedojrzałość systemów odruchowych kontrolujących ruchy gałek ocznych.
Przetrwały objaw ten jest jednym z najczęstszych markerów podwyższonego ciśnienia śródczaszkowego, pojawia się u 40% dzieci z wodogłowiem (niezależnie od przyczyny wodogłowie jako obturacyjne, komunikujące, anomalia/zespół Dandy’ego-Walkera) i u 13% pacjentów z dysfunkcją shuntu komorowo-otrzewnowego. Jest to wcześniejszy objaw wodogłowia niż powiększenie obwodu głowy, pełne ciemiączko, oddzielenie szwów, drażliwość czy wymioty. W związku z tym objaw ten jest cennym wczesnym ostrzeżeniem o jednostce wymagającej szybkiego badania neuroobrazowego i pilnej interwencji chirurgicznej.