Hypokalemia i arytmii

Skupia się w tym artykule jest hipokaliemia, jego właściwości elektrofizjologicznych i klinicznych arytmii. Wpływ potasu na właściwości elektrofizjologiczne serca zostały szeroko zbadane i wyraźnie są arytmogenne. Hipokaliemia zwiększa spoczynkowy potencjał błonowy i wydłuża zarówno czas trwania potencjału czynnościowego, jak i czas trwania okresu refrakcji, przy czym ten ostatni w większym stopniu niż pierwszy. Taka kombinacja sprzyja powstawaniu arytmii reentrycznych. Hipokaliemia zwiększa również potencjał progowy oraz automatyzm, co stwarza warunki do powstawania arytmii automatycznych. Wreszcie hipokaliemia obniża przewodnictwo, co również predysponuje do arytmii typu reentry. Elektrokardiograficzne kryteria hipokaliemii obejmują obecność fali U większej niż 1 mm oraz fali U większej niż fala T w tym samym odprowadzeniu (z towarzyszącą depresją odcinka ST). Inne kryteria to stosunek T:U wynoszący 1 lub mniej oraz obecność fali U większej niż 0,5 mm w odprowadzeniu II lub większej niż 1,0 mm w odprowadzeniu V 3. Związek między hipokaliemią a klinicznymi zaburzeniami rytmu serca jest znany od dawna. W 1949 roku Bellet i wsp. opisali ekstrasystole przebiegające z alkalozą hipokaliemiczną, która zmniejszała się po podaniu potasu. Obserwacje te zostały potwierdzone przez kilka grup na początku lat 50. W 1953 r. Surawicz i Lepeschkin opisali serię pacjentów z hipokaliemią i częstymi przedwczesnymi pobudzeniami łącznymi i komorowymi; we wszystkich przypadkach arytmia ustępowała po podaniu potasu. Te obserwacje kliniczne zostały wzmocnione przez wyniki badań Gettes i wsp. z 1962 r., którzy wykorzystując techniki mikroelektrodowe wykazali, że perfuzja roztworów o niskiej zawartości potasu powoduje komorowe pobudzenia ektopowe, częstoskurcz komorowy i migotanie komór. W ostatnich latach przeprowadzono wiele badań oceniających związek między stężeniem potasu a arytmią u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i bez nadciśnienia, leczonych diuretykami. Badania te wykazały, że istnieje zwiększona częstość występowania arytmii komorowych związanych z hipokaliemią wywołaną terapią diuretyczną, co jest obserwacją o oczywistych implikacjach klinicznych.

.