Czym jest filtr afektywny i dlaczego jest ważny w klasie?

by Valentina Gonzalez

Czym jest filtr afektywny?

Termin „filtr afektywny” pochodzi od Stephena Krashena, eksperta w dziedzinie językoznawstwa, który opisał go jako szereg zmiennych afektywnych, które przyczyniają się do przyswajania drugiego języka. Słownik Merriam-Webster’s definiuje afektywny jako „odnoszący się do, wynikający z, lub wpływający na uczucia lub emocje.”

Krashen (1986) przytacza motywację, pewność siebie i niepokój w Hipotezie Filtra Afektywnego jako trzy kategorie zmiennych, które odgrywają rolę w przyswajaniu drugiego języka. W istocie, kiedy uczucia lub emocje takie jak niepokój, strach lub zakłopotanie są podwyższone, przyswajanie języka staje się trudne. Filtr afektywny jest powszechnie opisywany jako wyimaginowana ściana, która wznosi się w umyśle i uniemożliwia dostęp do informacji, blokując w ten sposób poznanie. W przeciwieństwie do tego, kiedy filtr afektywny jest obniżony, poczucie bezpieczeństwa jest wysokie i następuje przyswajanie języka. W rzeczywistości, nawet obecne badania w neurobiologii wydają się wspierać teorię Krashena, że stres wpływa na myślenie i uczenie się.

Dlaczego filtr afektywny jest ważny w klasie?

Nie wystarczy po prostu uczyć. Nie wystarczy dostarczyć instrukcję, nawet jeśli jest ona zrozumiała dla uczniów. Jeśli filtry afektywne uczniów są podwyższone, przyswajanie języka będzie utrudnione. Tworzenie środowiska w klasie, które celowo obniża filtr afektywny, zwiększy rozwój językowy.

Im niższy filtr, tym więcej informacji jest przepuszczanych. Uczniowie, którzy są zmotywowani, pewni siebie i czują się bezpiecznie, są bardziej otwarci na informacje.

Zobrazujmy dwie sale lekcyjne:

• W pierwszej klasie uczniowie wchodzą i siadają w odizolowanych rzędach. Nauczyciel czyta scenariusz lekcji zanim przydzieli uczniom arkusz do samodzielnego wykonania. Odradza się rozmowy, a uczniowie szybko otrzymują reprymendę za wykroczenie poza zaplanowaną lekcję. Dla uczniów jest jasne, że ich rolą jest przestrzeganie zasad obowiązujących w klasie, ustalonych przez nauczyciela.
• W drugiej klasie uczniowie mają głos w sprawie instrukcji. Są częścią swojej podróży edukacyjnej. Stwarza to motywację do nauki. Zbierają się w grupach, aby dzielić się pomysłami i są zachęcani do podejmowania ryzyka, co pomaga budować ich pewność siebie. W klasie panuje równowaga między rozmowami nauczycieli a rozmowami uczniów. Uczniowie czują się swobodnie dzieląc się swoimi pomysłami i opiniami.

Gdy wyobraziłeś sobie te dwie sale lekcyjne, w której z nich czułeś, że uczniowie mieli więcej miejsca na swobodny rozkwit w kontekście treści? Nauczyciel w drugiej klasie miał sposób na obniżenie filtru afektywnego dla uczniów. Ale w jaki sposób?

Jak obniżyć filtr afektywny w klasie?

Odpowiedź jest podobna do tego, jak można sprawić, by goście czuli się mile widziani w naszym domu. Zazwyczaj, jeśli chcesz, aby goście zostali, tworzysz przestrzeń, która jest zachęcająca, wygodna, przyjazna i interesująca. Zaspokajasz ich potrzeby, oferujesz im jedzenie i zwracasz na nich uwagę. (I nie wiem jak wy, ale ja, jeśli nie chcę, żeby towarzystwo zostało na dłużej, po prostu nie robię tych rzeczy!)

Możemy obniżyć filtry afektywne naszych uczniów w naszej klasie w podobny sposób, jak sprawiamy, że goście czują się mile widziani w naszych domach. Zbadajmy jak to może wyglądać poprzez trzy kategorie, które zaproponował Krashen: motywacja, pewność siebie i niepokój.

Motywacja

Niektórzy mogą myśleć, że motywacja zależy wyłącznie od poszczególnych uczniów. Ale choć nauczyciele nie mają pełnej kontroli nad motywacją uczniów, mogą na nią wpływać. Wybór, głos i znaczenie to trzy wspaniałe czynniki motywujące, które możemy wykorzystać w klasie. Zapewnienie uczniom możliwości wyboru tematów do nauki pomaga im poczuć się zmotywowanymi do pracy. Umożliwienie uczniom wyboru, o czym będą pisać lub w jaki sposób wykażą swoje zrozumienie, również buduje motywację. Stwarzanie czasu i przestrzeni dla uczniów, by mogli się wypowiedzieć na temat uczenia się, pobudza w nich chęć do nauki. Kiedy uczniowie czują, że mają coś do powiedzenia lub mają kontrolę nad swoim procesem uczenia się, bardziej się angażują. Wreszcie, zapewnienie uczniom ciekawych doświadczeń, które wykorzystują ich pasje, zwiększa ich motywację. Gdy instrukcje odnoszą się do życia uczniów, to, czego się uczą, staje się dla nich fascynujące.

Wiara w siebie

Uczący się, którzy mają poczucie przynależności, wartości i szacunku dla swojej indywidualności, częściej mają niższe filtry afektywne. Tworzenie sal lekcyjnych, w których wszyscy uczniowie są mile widziani, buduje wiarę w siebie. Z drugiej strony, jeśli uczniowie czują się odizolowani lub muszą się „dopasować”, ich wiara w siebie spada. Aby zbudować wiarę w siebie, wychowawcy mogą pracować nad poprawnym wymawianiem imion uczniów, upewnić się, że ściany i książki są reprezentatywne dla populacji uczniów oraz poznać uczniów takimi, jakimi są poza klasą.

Niepokój

Bezpieczna klasa to taka, w której uczniowie nie boją się popełniać błędów. Sale lekcyjne, w których błędy są częścią procesu uczenia się, mają większe szanse na zmniejszenie filtrów afektywnych uczniów. Wspieranie postawy nastawionej na rozwój i modelowanie jej u uczniów może pomóc im zrozumieć, że błędy są częścią rozwoju w procesie uczenia się. Sposób, w jaki rozmawiamy z uczniami oraz nasza mowa ciała mogą również wpływać na ich niepokój. Nawet uczniowie, którzy jeszcze nie mówią po angielsku, rozumieją mowę ciała i wyczuwają energię w klasie. Uśmiechanie się wysyła pozytywny, ciepły komunikat; siadanie obok ucznia, aby z nim porozmawiać, zamiast siadania naprzeciwko niego, jest mniej konfrontacyjne; ramiona trzymane z boku, a nie skrzyżowane, są mniej agresywne. Innym sposobem na obniżenie filtru afektywnego jest upewnienie się, że dostarczamy zrozumiałych informacji. Uczniowie stają się bardziej skupieni i zrelaksowani, im bardziej rozumieją język używany podczas nauczania.

Z drugiej strony, istnieją specyficzne ruchy, które mogą przynieść efekt przeciwny do zamierzonego i podnieść filtr afektywny. Poniższe czynniki mogą podnieść filtr afektywny i utrudnić przyswajanie języka:

• Korekta błędów
• Wymuszanie wyjścia zbyt wcześnie
• Izolacja
• Zakłopotanie
• Brak zrozumiałych danych wejściowych

Możemy nawet nie wiedzieć, że robimy te rzeczy lub że powodują one pojawienie się wyimaginowanego muru. Ale uświadomienie sobie filtru afektywnego, tego co go podnosi i jak go obniżyć może pomóc w przyswajaniu języka.