Wat zijn emoties, en waarom hebben we ze?

Als u ooit hard genoeg op uw neus bent geslagen om uw ogen te laten tranen, zult u ook merken dat uw huid warm wordt, uw mond wat droog wordt en uw polsslag verhoogd wordt. Je zult merken dat je hoofd begint te zwemmen met een sterk verlangen om iets terug te slaan, mogelijk om te schreeuwen terwijl je dat doet. Uiteindelijk zul je merken dat je deze plotselinge toevloed van fysieke en mentale prikkels te boven bent gekomen. Wat je zojuist hebt ervaren – de basisemotie van woede – is voorbij.

Waarom een lichte klap op de neus leidt tot een reeks fysiologische en mentale veranderingen is lang een kwestie van speculatie geweest, maar de meeste psychologen zijn het erover eens dat een basisemotie als woede bestaat als een evolutionaire trigger. Wij mensen – en de meeste andere dieren – blijken uitgerust te zijn met een reeks voorspelbare reacties op situaties. We noemen dit de basisemoties: woede, angst, verrassing, walging, vreugde en verdriet, zoals in de jaren zeventig beschreven door antropoloog Paul Eckman.

In de loop der tijd is deze lijst van basisemoties aangevuld, afgetrokken en opnieuw vormgegeven op basis van het idee dat menselijke emoties universeel zijn. Deze opvatting suggereert dat in elke willekeurige situatie, bijvoorbeeld wanneer iemand een klap op zijn neus krijgt, elk individu in elke cultuur zoiets als woede zou ervaren. Deze opvatting van emoties als grotendeels objectief wordt algemeen aanvaard, hoewel er een opkomende denkrichting is die gelooft dat emoties veel subjectiever zijn: In plaats van zes of elf basisemoties, is er een emotie voor elke mogelijke menselijke ervaring.

Onder bijna elke verklaring van emoties ligt de vooronderstelling dat zij een natuurlijk voorkomende reactie zijn op een situatie. Of deze reactie het resultaat is van onze eigen evaluatie of een automatische, valt nog te bezien. In de psychologie kan de opvatting over de aard van emoties in twee kampen worden verdeeld: Emoties zijn ofwel het resultaat van een oordeel over een actuele situatie of een waarneming van veranderingen die in ons lichaam plaatsvinden . Met andere woorden, wanneer we walging ervaren, kan dat het resultaat zijn van een oordeel over hoe we ons voelen wanneer we braaksel zien. Volgens de andere opvatting ervaren we walging omdat ons lichaam fysiologische veranderingen ondergaat, zoals misselijkheid en een verhoogde huidtemperatuur bij het zien van braaksel.

In de loop der tijd heeft onderzoek ook andere emoties gescheiden, waarvan de meeste in de wetenschappelijke gemeenschap geloven dat ze alleen door mensen en sommige andere primaten worden ervaren. Deze hogere of morele emoties zijn gebaseerd op zelfbewustzijn, zelfbewustzijn en het vermogen om zich in te leven in anderen . De morele emoties zijn trots, schuld, verlegenheid en schaamte.

Zoals basisemoties hebben morele emoties begeleidende fysiologische veranderingen die ermee gepaard gaan. Maar zij verschillen van de basisemoties in die zin dat zij de neiging hebben te ontstaan na zelfreflectie, en zij ondersteunen de theorie dat emoties het resultaat zijn van oordelen, eerder dan eenvoudigweg onwillekeurige reacties op een stimulus.

Of we nu de oorsprong of de aard van basisemoties of hogere emoties bespreken, één vraag blijft: Waarom ervaren we ze überhaupt?