The Unsung History of Circuit Parties, Where Gay Men Seek Sex and Freedom

Deze maand eert THUMP Pride met een viering van het LGBTQ-nachtleven in heel Amerika. Volg onze verslaggeving hier.

Dansmuziek is geboren in LGBTQ-gemeenschappen, maar het circuit is de plek waar het echt leefde. Het circuit – een los wereldwijd netwerk van vaak weekend-lange danceathons, waar feestgangers (bijna allemaal homo’s) van over de hele wereld samenkomen om zich spiritueel, sociaal, seksueel en muzikaal te binden – is een van de meest unieke fenomenen die de afgelopen decennia uit de queer gemeenschappen zijn voortgekomen.

Circuitfeesten kunnen mild zijn, zoals tijdens Austins Splash Days, gehouden in de plaatselijke waterpoel Hippie Hollow, of tijdens skiweken in resorts in het Westen en Zwitserland, waar de actie op de pistes die van de dansvloer evenaart.

Maar ze geven de aanwezigen altijd de ruimte om sociale verwachtingen van zich af te schudden, waar ze niemand anders kunnen zijn dan zichzelf.

Sinds hun ontstaan in de jaren ’70 is het circuit uitgegroeid tot een internationaal fenomeen, met feesten die opbloeien in heel Europa, Latijns-Amerika en, meer recentelijk, in de Aziatische Pacific Rim. Maar in eigen land kunnen ze op hun retour zijn, en de toekomst van het circuit is in vraag, dankzij de achteruitgang van de LGBTQ-gemeenschap bolwerken en de opkomst van nieuwe soorten van dance-cultuur.

Terug in 2007, vroeg ik me af of circuit feesten stervende waren. Velen vragen zich af of er nog wel behoefte is aan deze alleen-mannen bijeenkomsten. Ongetwijfeld geven veel jongere homo’s de voorkeur aan kleinere gelegenheden die “zich koesteren in de schoonheid en openheid van de homocultuur.” Ook veel oudere homo’s vinden het hele ethos van circuitfeesten – glowsticks, geremixte diva-anthems, kleurenthema’s, “lichaamsfascisme” – een vermoeide anachronismen.

Om erachter te komen hoe het circuit er anno 2017 voor staat, sprak THUMP met Mickey Weems, docent aan de University of Hawai’i Manoa die circuitfeesten uitgebreid heeft bestudeerd (naast religieuze, antropologische en folkloristische interesses). Weems sprak over hun verleden, heden en potentiële toekomst, en legde uit welke rol het circuit heeft gespeeld bij het vormen van de queer- en homocultuur, en wat de evolutie ervan zegt over hetzelfde vandaag.

Een gay circuit-feestje (Foto via noiZe.buzz)

THUMP: Kunt u mij een beknopte geschiedenis van het circuit geven?

Mickey Weems: Het begon allemaal na de Stonewall-rellen in 1969. Toen de Gay Activist Alliance werd opgericht – de eerste homorechten groep, geboren slechts zes maanden na Stonewall – hadden ze dansavonden in een oude brandweerkazerne in SoHo. Het was er zo druk en heet dat mensen hun hemd begonnen uit te trekken, en het circuit was geboren.

Na Stonewall mochten we onze eigen clubs hebben zonder inmenging van de politie. Technologische vooruitgang in geluidssystemen en DJ-apparatuur maakte het aantrekkelijker om dansruimtes te openen. En in New York begonnen duizenden mannen samen te komen in de loftruimtes van Downtown die begonnen op te duiken.

Het geld begon binnen te stromen, met plaatsen als Flamingo en Twelve West, twee van de meest prominente dansgelegenheden voor homoseksuele mannen, vol zwetende mannen die de hele nacht dansten.

Op hetzelfde moment werd Fire Island de plek voor mensen die het zich konden veroorloven. Daar experimenteerden DJ’s als Roy Thode, die misschien wel de EP heeft uitgevonden door een nummer heen en weer te draaien tot het een hele kant van een album vulde, met nieuwe manieren om platen af te spelen.

Dat was het allereerste circuit. Ik geloof dat Dancer from the Dance de eerste keer was dat het in een boek werd genoemd. De term “circuit” kwam van het feit dat het het “need to know circuit” was – niet alleen disco’s, maar “in-the-know” plaatsen in de homogemeenschap waar zelfs kapperszaken bij hoorden.

Toen, in 1980, opende de Saint in de East Village. Drie jaar eerder, opende Paradise Garage een paar blokken verderop. In tegenstelling tot Studio 54, vlogen The Saint en Paradise Garage onder de radar. Het circuit was altijd ondergronds.

Beiden waren megaclubs die een verschillend publiek trokken, maar samen ontwikkelden ze de muzikale “reis” van de nacht naar de middag die de circuitfeesten zou gaan domineren. DJ’en werd een kunst. Er zat een muzikale boog in de avond.

Als je wilt weten wat tegenwoordig het populairste circuitfeest is, dan is dat Electric Daisy Carnival.

In de rest van de VS bleven queer mensen grotendeels gesloten. Maar ze bezochten New York en namen hun ervaringen mee naar huis.

In Columbus, Ohio, waar ik woonde, bezocht Corbett Reynolds, een plaatselijke nachtclubeigenaar, Manhattan en Fire Island. Hij besloot dat hij de DJ’s en feestthema’s naar zijn club, Rudely Elegant, zou brengen. San Francisco begon zijn eigen clubs en nachten te ontwikkelen, los van New York.

Terwijl, uptown in New York, bloeide de ballroomscene in Harlem. Die scene heeft het circuit op een aantal manieren beïnvloed: veel van de termen die we nu gebruiken, zoals “felheid”; en artiesten als Power Infiniti, Kitty Meow, Flava en Kevin Aviance, hadden een grote invloed.

Wat was het effect van de AIDS-crisis?

Toen de ramp begon, gingen de mensen uit hun dak. Op Fire Island, stierven de mensen plotseling. Leegstaande huizen bezaaiden de promenades.

De Saint en de Garage gingen door een wankel bestaan. Beiden kwamen op gang toen de eerste glimp van AIDS aan de horizon verscheen. Een van de vroege namen voor AIDS was “The Saint’s Disease,” omdat het in het tweede seizoen al was begonnen met het decimeren van het ledenaantal van de club. Naarmate het erger werd, werden ze beiden legendarisch. De Garage sloot in 1987, en de Saint een jaar later.

In het begin waren de mensen getraumatiseerd toen hun vrienden begonnen te verdwijnen. Toen werden ze opstandig. De hele reden om te dansen veranderde.

Tegen het midden van de jaren ’80 begon dansen op te komen als vorm van verzet, als een manier om de gemeenschap collectief samen te brengen en om geld in te zamelen. Mensen begonnen benefietfeesten te organiseren, zoals de Fire Island Morning Party, voor het eerst gehouden in 1985. En er waren benefietfeesten zoals de Miami White Party en Hotlanta.

Niet alleen

benefits, though. Kwamen er geen promotors-producenten bij? Mensen als Jeffrey Sanker kwamen en commercialiseerden het circuit; hij begon de Palm Springs White Party in 1989. Ik vind het niet erg, want hun feesten zijn prachtig.

In het begin van de jaren ’90 was er in sommige steden elk weekend een “circuit party”, in plaatsen als de Roxy in New York, Probe in Los Angeles, clubs in San Francisco. Toen begon het zich uit te breiden naar het buitenland, in plaatsen zoals Montreal en Europa, met de opening van megaclubs zoals Heaven in Londen.

Tegen 1992, was de Miami White Party beroemd geworden omdat beroemdheden South Beach ontdekten. Dit is waar de Latijnse invloed ook kwam. In 1996 veroordeelde de aartsconservatieve afgevaardigde Bob Dornan, een Republikein uit Californië, in het Congres een feest dat werd gehouden in een balzaal die eigendom was van de staat, als het hoofdevenement van de jaarlijkse Cherry Party.

Het lijdt geen twijfel dat de jaren ’90 hoogtijdagen waren voor het circuit. Feesten verspreidden zich naar middelgrote steden, zoals Cleveland’s Dancing in the Streets; Detroit’s Motorball; Louisville’s Crystal Ball. De meeste konden zichzelf niet in stand houden. Het circuit had zijn verzadiging bereikt. Mensen wilden sparen voor de echt grote evenementen, zoals White Party Palm Springs en de Black Party in New York, die spectaculair waren. De andere feesten kwamen en gingen.

Still from YouTube/”Circuit Festival 2016 – Pervert Party”

Met een grotere zichtbaarheid komt meer kritisch onderzoek. Hoeveel hadden drugs daarmee te maken?

Ecstasy was natuurlijk altijd populair. En speed was altijd aanwezig. Maar tina en GHB, die eind jaren ’80 opkwamen, zijn makkelijk te maken en makkelijker te verkrijgen.

GHB had een enorme invloed. Te veel jongens zorgden niet goed voor zichzelf. Wat de documentaire When Boys Fly uit 2002 goed deed, was het tonen van iemand die uitviel.

Het was schandalig. Promotors moesten 13, 14 ambulances huren op een feest. Als er een ambulance voor je evenement moet staan, is dat een smet op het hele gebeuren. Na 9/11, met een recessie en reisbeperkingen, werd alles nog erger.

Feesten begonnen uit te sterven. Het dieptepunt van het circuit kwam rond 2003. Mensen hadden niet zoveel geld. Toen begon het internet op te komen, wat vooral de homo dating scene beïnvloedde. Er waren ook andere factoren, zoals escalerend onroerend goed in steden als Miami Beach, New York en San Francisco. Veel negatieve kritiek op het circuit kwam ook uit onze eigen gemeenschap. Een handvol prominente homo-pundits zag deze feesten als een verspilling van onze energie en middelen. Naarmate de feesten groter en uitgebreider werden, kregen ook de media er lucht van. Dat moet een negatief effect hebben gehad, toch?

Circuitfeesten gaan gepaard met veel opsmuk. Mensen als Michelangelo Signorile, die schreef over zijn ervaringen op de Palm Springs White Party in Life Outside , een boek over de toenmalige homocultuur, stelden dat de feesten elitair waren.

Onder critici als Signorile, Larry Kramer en Gabriel Rotello, werden de feesten gezien als toevluchtsoorden voor onverantwoordelijk gedrag, sex en drugs. Ze vertelden ons om ons te settelen, volwassen te zijn, kinderen te krijgen. In 1998 ging Kramer naar de Morning Party, en zijn opmerkingen in de New York Times hielpen om het feest te doen sluiten. Ik leg een verband met de beweging in het begin van de AIDS-epidemie om badhuizen te sluiten in plaats van ze te gebruiken voor voorlichting.

Er zijn een heleboel studies geweest die de party’s in een kwaad daglicht willen stellen. De meeste van dit soort studies kijken naar deze delen van de homocultuur, zoals de badhuisscene, de clubscene en de app-scene, omdat dit zogenaamd hotspots zijn voor HIV-besmetting en welig tierend drugsgebruik.

Maar de vraag is: begrijpen de mensen die deze studies doen onze gemeenschap überhaupt wel? Want wat ze “bestuderen” is gewoon wat er in het gewone homoleven gebeurt.

Maar “het gewone homoleven” is anno 2017 iets heel anders gaan betekenen. Er is geen twijfel dat het voor homo’s beter is geworden. We komen eerder uit de kast en worden gemakkelijker geaccepteerd door onze families en leeftijdsgenoten. Er zijn wetten die ons beschermen tegen discriminatie op het werk of bij het vinden van een huis. We kunnen openlijk dienen in het leger. Het is veel gemakkelijker om deel uit te maken van een sportteam of aan het hoofd te staan van een religieuze gemeente. Deze generatiekloof tussen homoseksuele Boomers en millennials moet van invloed zijn op hoe ze circuitfeesten zien – of zelfs of er nog behoefte aan is.

Als, zoals u zei, het circuit eerder deze eeuw een dieptepunt bereikte, is die daling dan constant geweest, of hebben ze een comeback gemaakt? En zo ja, wat is dan de motivatie voor jongere homo’s om een circuit party bij te wonen? Zijn de party’s zelf geëvolueerd om de uitdaging van een veranderd landschap voor homo/queer cultuur in een post-liberale wereld aan te gaan?

Circuit party’s hebben nog steeds een functie. Ze zijn als een Grindr profiel dat tot leven komt. Mensen die daar mee bezig zijn krijgen een echte traktatie als ze naar een circuit party komen. Je krijgt alle kandidaten op één plek te zien!

Een van de grote verschillen voor deze generatie is dat ze meer drinken op deze feestjes. Sanker begon de White Party als “Spring Break” te verkopen. Voor de jongere jongens die naar deze feestjes gaan, is het om gek te doen en plezier te hebben. Jongere mensen komen eerder uit de kast. Ze hebben hetero vrienden, mannen en vrouwen, die veel meer geïntegreerd zijn in hun leven. Ze gaan met hen uit dansen. En jonge mensen richten “circuit kolonies” op. We creëren een homo ruimte op de dansvloer van mainstream feesten. Als je het heetste circuitfeest van vandaag wilt weten, dat is Electric Daisy Carnival. EDC moedigt het aan.

Eén voortdurende kritiek is dat deze feesten slechts een klein segment van homo’s vertegenwoordigen. Zijn de circuit parties diverser geworden in termen van leeftijd, etniciteit, lichaamstype?

Er is meer algemene acceptatie over de hele linie. Om economische redenen weigeren ze niemand.

De gemiddelde leeftijd was vroeger 33 of 34. Nu is het misschien 28. Aan het eind van de jaren ’90 leken de meeste mensen ouder. Ik was 38. Ik voelde me echt op mijn gemak. In de bar- en clubscene is het makkelijk om je onzichtbaar te voelen als je eind 30 bent. Het circuit voor oudere mannen is nog steeds erg comfortabel.

Moet je het lichaam hebben om je een weg naar binnen te kopen? In die dagen wel. Nu is de dansvloer veel diverser. Zwarte gemeenschappen hebben ook hun eigen feestjes. Soms willen ze gewoon bij hun eigen zijn. Het verschil tussen blanke en zwarte circuitfeesten is de vriendschappelijke concurrentie op de dansvloer. In een feestsituatie, als iemand een vibe vangt, wordt het besmettelijk. Ze willen een leuke tijd hebben zonder zich iets aan te trekken van wat anderen denken. Hun feest, hun regels.

Waar is de toekomst van circuit parties?

Net na het begin van de eeuw begonnen overal in Oost-Azië party’s te ontstaan. Kuala Lumpur had er een, kort, evenals Hong Kong. Zodra iets te zichtbaar werd, traden de autoriteiten hard op.

In Thailand bloeien twee grote partijen: Songkran en White Party Bangkok. Seoul heeft een eigen, kleinere partij, I Am Seoul. In Taiwan was er een tijdje een verbod, maar het is losser geworden. Taipei had er een in oktober. Een partij buiten Tokyo doet het goed.

De oriëntatie is Pan-Aziatisch. Hoewel de houding tegenover homo’s losser wordt, zijn deze samenlevingen nog zeer traditioneel. Deze partijen stellen hen in staat openlijk uiting te geven aan niet alleen hun seksuele geaardheid maar ook hun seksualiteit.

Over de hele wereld zijn circuit-partijen populair geworden. In Europa zijn er verschillende, waaronder Rapido in Amsterdam en Circuit in Barcelona. Sydney heeft zijn langlopende Mardi Gras Er zijn verschillende feesten in Mexico en Brazilië. Er is zelfs een in Johannesburg geweest.

Hier in de States voorspel ik dat, vanwege de huidige repressieve regering, het circuit in populariteit zal gaan toenemen. Bij veel protest wordt gedanst. Een deel daarvan komt door wat er bij Pulse is gebeurd. Pulse heeft ons iets aangedaan.