Quinoa, de moeder van granen

Quinoa (zeg het: keen-wah) klinkt voor veel Amerikanen misschien nieuw en exotisch, maar het bestaat in feite al minstens 5000 jaar. De Inca’s noemden het het “moeder graan” en beschouwden het als een heilig geschenk van de goden. Ik heb een vergelijkbare eerbied voor quinoa: Het is bijna volmaakt, vetarm en zit vol eiwitten, vezels, vitaminen en mineralen zoals ijzer en mangaan. En het is ook verdomd lekker!

De eerste keer dat ik me herinner dat ik over quinoa hoorde was als tiener, tijdens een familievakantie naar Mesa Verde National Park in Colorado, waar ik leerde dat het werd verbouwd door de voorouderlijke Pueblan mensen (Anasazi) die ongeveer 1.400 jaar geleden op die hoge plateaus leefden.

Colorado is ook waar de zaden van een quinoa comeback ontkiemden in de jaren 1980, toen een paar boeren daar het weer in cultuur brachten. Binnen een decennium was quinoa verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels (tenminste waar ik woonde in Vermont, wat toegegeven niet de beste barometer is voor nationale trends), maar het werd niet echt mainstream in de Verenigde Staten tot de laatste paar jaar. (Misschien niet toevallig is er ook een groeiende vraag naar glutenvrije granen, wat quinoa toevallig ook is. Zoiets.*) Nu verkoopt zelfs Walmart het.

Je kunt quinoa eten als een ontbijtgranen, een gezonde lunch, een stevig diner, of zelfs als dessert. Voor een snelle, vullende maaltijd, gooi ik graag gekookte quinoa met een beetje Italiaanse saladedressing, in blokjes gesneden tomaten en gestoomde broccoliroosjes.

Tot nu toe heb ik mijn quinoa op het fornuis gekookt, net als rijst, wat prima werkt en ongeveer 20 minuten duurt. Maar zoals eerder vermeld, krijg ik een aantal coole keuken gadgets dit jaar, een van die is een aanrecht voedsel stomer (love it!). De instructies zeggen dat deze kan worden gebruikt om rijst te stomen, dus ik probeerde quinoa te stomen volgens hetzelfde tijdschema (40 minuten, met behulp van een kopje droge quinoa in twee kopjes water).

Het resultaat was, nou ja, kleverig. Dat betekent waarschijnlijk dat ik het te gaar heb gemaakt, maar het bleek een geweldige consistentie te hebben om er quinoa burgers van te maken! Ik zal dit niet per se een recept noemen, maar dit is wat ik deed als je geïnteresseerd bent:

Ik mengde de gekookte quinoa met een beetje olijfolie, citroensap, zout, peper, knoflookpoeder, een drupje tabasco, misschien 1/2 kopje versnipperde cheddarkaas, wat zongedroogde tomaten en een handvol overgebleven sperziebonen (klein gesneden). Terwijl ik twee eetlepels olijfolie verhitte in een koekenpan, rolde ik met mijn handen van het quinoamengsel balletjes, en daarna pasteitjes. Ik bakte deze in de olie op middelhoog vuur, tot ze bruin en knapperig werden (ik denk dat het ongeveer 5 minuten per kant was, maar ik hield het niet bij).

Ze bleven niet zo goed bij elkaar als je gemiddelde vegetarische burger – ik denk dat het toevoegen van een ei aan het mengsel zou hebben geholpen – dus besloot ik om wraps te gebruiken in plaats van broodjes. Om wat verschillende texturen te mengen, gooide ik er ook wat verse guacamole en rauwe boerenkool bij. Heerlijk!

Ik heb sindsdien een paar recepten voor quinoa burgers opgezocht, en deze van Hello Veggie klinkt de moeite waard om te proberen. Martha Stewart’s vegetarische burgers bevatten quinoa met portobello champignons, en ik zou ook graag deze Griekse stijl quinoa burgers proberen als ik ooit in het bezit kom van een keukenmachine.

Eet je quinoa?

* Vanuit het perspectief van een botanicus, is quinoa eigenlijk het zaad van een plant in de ganzenvoet familie (zoals spinazie en bieten). Maar vanuit culinair en voedingskundig oogpunt, wordt het beschouwd als een heel graan.