Menu

De aankomst van wilde varkens op Oahu

Kapitein James Cook. Bron: State Library of New South Wales

Polynesiërs komen voor het eerst naar Hawaii. Bron: QuestGarden

De wilde varkens in Hawaii zijn niet inheems en werden door twee volkeren naar Hawaii gebracht. De eerste varkens arriveerden met de Polynesiërs ergens in de vierde eeuw na Christus. Deze werden op hun reizen meegebracht van de Genootschap- en Markiezeneilanden, waar zij hoenders, varkens en honden meenamen voor hun verkenningstochten. Uit skeletresten en traditionele verslagen blijkt dat deze varkens veel kleiner waren dan de wilde varkens die vandaag op de eilanden worden aangetroffen, terwijl genetisch onderzoek en historische kartering deze varkens terugvoeren tot de Euraziatische wilde zwijnen, die ook Sus scrofa worden genoemd maar tot de ondersoort vittatus behoren. Deze varkens, of pua’a, werden al gauw een belangrijk onderdeel van het traditionele Hawaiiaanse huishouden als belangrijke voedselbron en werden speciaal gecontroleerd zodat de varkens niet vrij rond zouden lopen en de taro- en zoete aardappelteelt zouden decimeren. Deze varkens waren grotendeels afhankelijk van de mens en zouden dat nog steeds zijn geweest als er geen uitheemse vruchten zoals mango’s en guaves en eiwitten aardwormen waren geïntroduceerd om de populaties te ondersteunen.

De tweede reis van kapitein James Cook naar Hawaï zou zijn laatste zijn. Hij werd gedood bij Kealakekua Bay toen hij probeerde een Hawaiiaans opperhoofd te gijzelen. Bron: LiveScience

De tweede zwijnen arriveerden met kapitein James Cook in 1778. Toen hij aankwam, noteerde hij in zijn dagboek (1785) dat varkens gebruikelijk waren in het dorp en dat ze “klein van stuk waren, zwart van kleur en 50-60 pond zwaar”. Cook bracht Europese rassen mee en die werden met opzet in het wild losgelaten om de Polynesische rassen groter te maken. Hierdoor is het Polynesische varken niet langer herkenbaar in Hawaii.

Wilde varkens komen nu voor op alle grote eilanden van Hawaii behalve Lana’i en zijn wijd verspreid

Impact van wilde varkens op het eiland

Wilde varkens hebben het droge bos van Oahu aangetast door hun destructieve en consequente begrazing van de bosbodem. Ze woelen de bosbodem om op zoek naar vlezige plantenwortels en regenwormen. Dit proces heeft vele inheemse plantensoorten in gevaar gebracht en tegelijkertijd het droge bos beroofd van vele waardevolle voedingsstoffen. De schade die de varkens aanrichten, veroorzaakt grote bodemerosie en -verdichting, wat een belemmering vormt voor nieuwe plantengroei en zeer wijdverbreid is; in sommige gebieden zoals Puuwaawaa Wildlife Sanctuary op The Big Island is meer dan 40% van het land door varkens beworteld.

Sus scrofa

In het proces van het uiteenrijten van deze bossen hebben de varkens de gewoonte om het binnenste van boomvarens uit te hollen op zoek naar voedsel. Deze uitgeholde boomvarens fungeren als waterbekkens en vangen regenwater op. Deze stilstaande waterpoelen creëren aquatische microhabitats voor muggen en stellen hen in staat zich snel voort te planten. De muggen verspreiden op hun beurt vogelziekten die een grote bedreiging vormen voor de inheemse vogelpopulatie.

Sus scrofa

Ook wilde varkens verspreiden invasieve plantensoorten door plantenzaden op hun vacht of in hun spijsverteringskanaal met zich mee te dragen. Als een invasieve plant eenmaal vaste voet heeft gekregen in het droge woud van Oahu, verspreidt deze zich snel door het bos via varkens en niet-inheemse vogels. Ze gedijen bij ontkieming op de bosbodem omdat varkens de minerale bodem hebben blootgelegd bij het graven naar wormen en vlezige plantenwortels. Inheemse planten zoals de Metrosideros polymorpha en de Acacia koa domineerden ooit de bosbodem; ze worden nu echter overspoeld door invasieve soorten zoals de Passiflora tarminiana en de Psidium cattleianum.

Sus scrofa

Pogingen om de varkens te stoppen

Er zijn twee hoofdstrategieën om wilde varkens ervan te weerhouden droge bossen verder te verwoesten: het plaatsen van hekken rond beschermde gebieden, en het jagen op de varkens. Beide plannen zijn ontwikkeld en worden voornamelijk uitgevoerd door de Hawaii Conservation Alliance.

Het plaatsen van varkensbestendige hekken is zeer effectief, maar ook zeer kostbaar. Organisaties als de Hawaii Conservation Alliance onderzoeken en analyseren kandidaat-locaties, gaan dan het veld in en bouwen de hekken. Eenvoudige draadomheiningen, met regelmatig onderhoud, zijn voldoende om wilde varkens uit een gebied te houden, maar zijn duur en kunnen niet gemakkelijk worden verplaatst. Nieuwere elektrische omheiningen van polydraad zijn flexibeler dan traditionele omheiningen, en kunnen worden verplaatst en hergebruikt, maar zijn nog steeds duur.

Veel mensen jagen op wilde varkens. Hoewel dit misschien niet lijkt op een milieuvriendelijke oplossing, is het effectief in het verwijderen van de varkens en waardoor het bos te herstellen zonder deze roofdieren. Zowel de overheid als non-profitorganisaties die deelnemen aan de jacht hebben regels en voorschriften opgesteld, zodat de activiteit veilig is voor de deelnemende mensen en respectvol voor de natuur en de varkens zelf. Leden van de Pig Hunters Association of Oahu jagen alleen met pijl en boog, messen, honden en vallen. Bij het gebruik van niet-dodelijke vangstmethoden verplaatst de PHAO de varkens soms in plaats van ze te doden. Daarnaast sponsort het Oahu Army Natural Resources Program de jacht op wilde varkens, waarbij vrijwilligers honden en messen gebruiken om de dieren op te jagen en te doden. Beide groepen verbieden het gebruik van geweren, wat het per ongeluk neerschieten voorkomt en het speelveld tussen de varkens en de jagers egaliseert. Zowel plaatselijke bewoners als toeristen kunnen aan deze jacht deelnemen om van openluchtrecreatie te genieten en tegelijkertijd deel te nemen aan de bescherming van het kwetsbare droge woud.

Sus scrofa

Herstel van het droge woud

Ondanks de inspanningen om het tropische droge woud van Oahu te herstellen, waaronder de verwijdering van wilde varkens, verkeren de bossen nog steeds in slechte staat. Hoewel het Oahu Army Natural Resources Program, de Oahu Resource Conservation and Development Council, de Pig Hunters Association of Oahu, Hawaïaanse studenten en andere groepen en individuen zich inspannen voor herstel, moeten er meer grootschalige projecten komen om een significant effect te hebben. Een belangrijk aspect op de weg naar bosherstel is de verwijdering van wilde varkens, waardoor de vernietiging van inheemse planten wordt voorkomen en deze een kans krijgen om te vechten tegen invasieve soorten. Maar zelfs na de verwijdering van invasieve planten en wilde varkens en de herbeplanting met inheemse soorten, is het mogelijk dat de uitheemse planten het gebied opnieuw koloniseren. Een studie uit 2000, gepubliceerd in Biotropica, toonde aan dat op Kauai het areaal droog bos in een periode van 40 jaar met 64% afnam en werd opgevuld door invasieve grassen, waarvan het areaal met 237% toenam. Invasieve grassen hebben twee belangrijke negatieve effecten op droge bossen: ze concurreren inheemse planten uit, en ze fungeren als brandstof voor bosbranden – een andere belangrijke bron van degradatie van droge bossen. Volgens “Reversing the Impacts of Feral Piges on the Hawaiian Tropical Rainforest Ecosystem” door Tep en Gaines, varieert de herstelsnelheid voor onderbeplantingssoorten van 4 tot 7 jaar, en is het herstel van boomsoorten zelfs nog langer. Het is dus moeilijk om de mate van succes van herstelprojecten te voorspellen en in te schatten, maar de bestrijding van wilde varkenspopulaties is een belangrijke stap in het beperken van verdere schade aan de kritisch bedreigde droge bossen van Oahu.