Kunnen vlooien vliegen en hebben ze vleugels?

Hebben vlooien vleugels?

De vlooien hebben geen vleugels. De wetenschappelijke naam voor de orde van insecten waartoe ze behoren, betekent in feite vleugelloos. De overgrote meerderheid van parasitaire insecten zoals vlooien, teken en bedwantsen heeft geen vleugels. In plaats daarvan benaderen ze hun gastheren vanaf de grond.

Ondanks dat vlooien nu geen vleugels hebben, geloven wetenschappers dat zij oorspronkelijk afstammen van gevleugelde insecten die miljoenen jaren geleden bestonden. Het is bekend dat vlooien in die tijd parasieten waren van prehistorische zoogdieren, net als nu. Vlooien bestaan al minstens 60 miljoen jaar en hebben zich in de loop van millennia aangepast en geëvolueerd.

De prehistorische vlooien verloren hun vleugels toen ze onhandig werden om op een harige gastheer te blijven. Vleugels waren niet gestroomlijnd genoeg om zich efficiënt door een dierenvacht te bewegen.

Toen vlooien parasieten werden die hun hele leven op een gastheer bleven, waren vleugels een nutteloze handicap, daarom werden ze door evolutie afgedankt.

De vlooien mogen dan hun vleugels verloren hebben, toch behouden ze veel anatomische structuren die vliegende insecten bezitten. De belangrijkste hiervan is wat bekend staat als een pleurale boog.

Deze boog is in wezen een scharnierband voor een vleugel. Het bevat een eiwit dat zeer elastisch is, resilline genaamd. Dit werkt als een elastiekje, dat energie opslaat voor de vlo om te springen.

Kunnen vlooien überhaupt vliegen?

Omdat ze geen vleugels hebben, kunnen vlooien niet vliegen. Vlooien kunnen wel lijken te vliegen als ze door de lucht springen en in verhouding tot hun grootte grote afstanden afleggen. Ze hebben speciaal aangepaste lichaamsstructuren die hen in staat stellen zo hoog en ver te springen in vergelijking met andere vliegende insecten.

De structuur van een vlooienpoot bekijken is de beste manier om hun ‘vliegende’ sprongkunsten te waarderen. De poot van een vlo bestaat uit vier verschillende secties of segmenten. Ze strekken zich uit naar buiten vanuit het hoofdlichaam, en bestaan uit een coxa, femur, tibia, en tarsus.

Het coxa is het allereerste deel van de poot, dat direct aan het lichaam vastzit. Het dijbeen is het dikste deel, dat dichte spieren bevat. Dit staat in verbinding met de trochanter, die in wezen de knie is, en de tibia. Dit scheenbeen staat in verbinding met de tarsi, of poten van de vlo.

Wanneer de sprongen van vlooien zijn bestudeerd, was het aanvankelijk een verrassing te ontdekken dat de trochanter, of knie, van de vlo de grond raakte vlak voor een sprong. Onderzoekers geloofden toen dat de trochanter een sleutelrol speelde bij het voortstuwen van de vlo in de lucht.

In de moderne tijd heeft onderzoek echter uitgewezen dat de tarsi, of voeten, van een vlo belangrijker zijn voor een vlooiensprong dan de trochanter.

Flea’s zijn in staat om ongeveer 100 keer de kracht van hun beenspieren te gebruiken door gebruik te maken van de energie die is opgeslagen in het elastische resiline in hun pleurale boog. Hun beide poten vuren altijd op precies hetzelfde moment, waardoor ze ongelooflijke sprongen kunnen maken.

Het resiline-eiwit is sterk en flexibel, als een elastiekje. Het rekt uit en knapt dan terug, waardoor de vlo in de lucht wordt gestuwd. Bij de landing keert het effectief terug naar zijn oorspronkelijke grootte en vorm, zonder enige elasticiteit te verliezen.

Uit studies is gebleken dat kattenvlooien in staat zijn om gemiddeld 8 centimeter horizontaal te springen. De grootste sprong die door een groep van 450 kattenvlooien werd geregistreerd, was een ongelooflijke 19 inch.

Aangezien kattenvlooien slechts ongeveer ⅛ inch lang zijn, is deze afstand 180 keer de lengte van de vlo. Het is moeilijk voor te stellen dat een zoogdier zo ver kan springen!

In termen van hoogte, bleken vlooien in staat te zijn om maximaal 7,9 centimeter hoog te springen. De helft van de onderzochte vlooien kon maar net iets hoger dan 5 centimeter komen. Vlooien kunnen dus verder springen in de lengte dan in de hoogte.

Daarnaast is de sprong van een vlo zeer energie-efficiënt door hun anatomisch ontwerp. Zulke krachtige sprongen vergen minder energie dan die welke vliegende insecten verbruiken. Toch zijn de poten van vlooien meestal niet sterk genoeg om zichzelf uit een bijzonder penibele situatie te bevrijden, zoals vast komen te zitten in een vlooienval.

Hoe verplaatsen vlooien zich?

De vlooien gebruiken deze verbazingwekkende verende vaardigheden om hun gastheren vanaf de grond te bereiken wanneer ze uit hun popcocons komen. Zodra ze een gastheer zien passeren, meestal door verschillen in licht en schaduwen, springen ze ernaartoe. Ze strekken hun middelste paar poten uit naar het doelwit, om zich bij de landing vast te grijpen aan de vacht.

De vlooien zijn uiterst succesvolle parasieten door hun vaardigheid om met krachtige sprongen de gastheren te bereiken. Ze hebben het vermogen om grote afstanden af te leggen weten te combineren, zoals vliegende insecten, maar zonder het ongemak van vleugels en vleugelkoffers.

Hun lichaam is ook afgeplat, zodat ze zich snel door de vacht van een gastheer kunnen verplaatsen. Zo’n afgeplat lichaam is niet bevorderlijk voor vleugels, en daarom is de vlo een zeer uniek schepsel qua ontwerp.

Verschillende soorten vlooien bewegen zich op hun eigen voorkeursmanieren, afhankelijk van de omgeving van de gastheer. Vlooien zijn ongelooflijk goed aangepast aan het leven op de gastheer, waar zij zich naast hebben ontwikkeld. Een goed voorbeeld hiervan is de kattenvlo, die bedreven is in het scharrelen door de dichte vacht en kan voorkomen dat hij door de gastheer wordt weggepoetst.

Volwassen vlooien streven ernaar hun hele leven op de gastheer door te brengen als ze die eenmaal hebben bereikt. Vanaf dat moment hebben vlooien de neiging om niet meer rond te springen; in plaats daarvan zullen ze de rest van hun dagen rond de gastheer lopen of kruipen.

De vlooien kunnen ook klimmen, maar ze neigen er niet vaak toe. Zodra een vlo uit zijn pop is gekomen, moet hij de oppervlakte bereiken van de plaats waar hij zich heeft verstopt. Buiten zal dit meestal in de bovenste laag van de grond zijn of dicht bij de wortels van gras.

De pas uitgekomen jonge volwassen vlo zal naar de top van een grasspriet klimmen, of naar de top van tapijtvezels om te wachten tot er een gastheer langskomt.

Hoe komen vlooien in huis?

De meest voorkomende manier waarop vlooien in uw huis komen is via een huisdier. Vlooien komen altijd van buiten en ontwikkelen zich op vochtige, schaduwrijke en goed beschutte plaatsen.

In de laatste fase van hun levenscyclus komt de volwassen vlo uit de pop en springt aan boord van een gastheer, meestal een nietsvermoedende hond of kat. De vlooien beginnen zich onmiddellijk te voeden en beginnen zich kort daarna voort te planten.

De eitjes die door de vrouwelijke vlooien worden gelegd, zijn zo ontworpen dat ze binnen enkele uren nadat ze zijn afgezet, door de gastheer worden afgestoten. Uw nietsvermoedende huisdier verspreidt deze eitjes in feite overal waar hij of zij komt, net als een walgelijk zoutvaatje.

De eitjes vallen meestal in de dichte vezels van uw tapijt, maar kunnen ook in kieren van houten of stenen vloeren terechtkomen. Hier blijven ze gedurende hun larvale en popstadium, voordat ze een paar weken later als een onaangename verrassing tevoorschijn komen.

Als u geen huisdieren in huis hebt, is het niet onmogelijk dat vlooien uw huis binnenkomen via wilde of loslopende dieren. Dieren als wilde katten, ratten, wasberen en muizen kunnen uw huis binnenkomen via een open raam of deur, op zoek naar voedsel.

Als u een garage of zolders hebt die niet volledig tegen dieren zijn beveiligd, kunnen ze deze ruimtes betreden om te schuilen of om hun jongen te krijgen.

Het is ook mogelijk dat u er zelf verantwoordelijk voor bent dat er vlooien in uw huis komen. Alleen al het parkeren van uw auto op een plaats waar vlooien op de loer liggen, is voldoende om een ongewenste passagier te krijgen en mee naar huis te nemen.

Tijdens het wandelen kunnen vlooien opspringen en zich aan uw kleding hechten. Ook kunnen vlooien en vlooieneitjes of -larven aanwezig zijn in tweedehands meubilair of speelgoed dat u hebt opgeraapt en mee naar huis hebt genomen.

Soms kunt u de pech hebben in een woning te zijn getrokken waar al vlooien zaten voordat u er kwam. Als een vorige eigenaar een vlooienplaag had, kunnen deze vlooien vele maanden in hun popstadium blijven, wachtend om beweging van een potentiële gastheer op te merken.

De trillingen van mensen en dieren die in het pand bewegen, zullen hen wekken en ze zullen snel uitkomen. Dit is een bijzonder onaangename verrassing voor elke nieuwe huiseigenaar, dus het is verstandig om te controleren of een vorige bewoner huisdieren had voordat hij in het huis trekt.

Samenvatting

Zoals we hebben gezien, kunnen deze vervelende plagen grote hoogten bereiken voor hun grootte, maar vlooien kunnen zeer zeker niet vliegen. In plaats daarvan zijn ze gewoon buitengewoon bedreven in het springen dankzij hun gespecialiseerde lichaam, dat enkele van de belangrijkste anatomische kenmerken van vliegende insecten heeft behouden.

Dit gebrek aan vleugels maakt de vlo niet minder vervelend. Ze zijn nog steeds erg moeilijk weg te krijgen als ze eenmaal in huis zijn. Vlooien veroorzaken intense irritatie en ongemak bij onze huisdieren en zullen ook niet aarzelen om mensen te bijten.

De beste manier om je tegen vlooien te verdedigen is door hun geheimen te begrijpen, en weten dat vlooien niet in staat zijn om te vliegen zou je moeten helpen je meer voorbereid te voelen om de kleine bloedzuigers voor eens en voor altijd te vernietigen.