Geschiedenis van Antarctica

Het “heroïsche tijdperk” van de exploratie

Tijdens de eerste twee decennia van de 20e eeuw, die algemeen het “heroïsche tijdperk” van de exploratie van Antarctica wordt genoemd, werd grote vooruitgang geboekt, niet alleen in de geografische maar ook in de wetenschappelijke kennis van het continent. Rond de eeuwwisseling drongen expedities zich op om Antarctica te verkennen. Ze bewezen de haalbaarheid van overwintering op Antarctica en introduceerden nieuwe technologieën. Het Belgische schip Belgica, onder leiding van Adrien de Gerlache, werd het eerste schip dat in Antarctische wateren overwinterde toen het van maart 1898 tot maart 1899 vastzat en op drift raakte in het pakijs van de Bellingshausenzee. Een wetenschappelijke groep onder leiding van de Noorse ontdekkingsreiziger Carsten E. Borchgrevink bivakkeerde de volgende winter bij Kaap Adare voor de eerste geplande overwintering op het continent.

De British National Antarctic Expedition (1901-04), geleid door de Britse marineofficier en ontdekkingsreiziger Robert Falcon Scott aan boord van de Discovery, vestigde een nieuw record voor het bereiken van het verste punt naar het zuiden toen Scott, samen met de Engels-Ierse ontdekkingsreiziger Ernest H. Shackleton en de Engelse ontdekkingsreiziger Edward A. Wilson, op 30 december 1902 82°17′ zuiderbreedte op de Ross Ice Shelf bereikte. Scott ging ook de lucht in in een vastgemaakte ballon voor luchtverkenning, en Shackleton gebruikte voor het eerst gemotoriseerd vervoer bij Cape Royds, Ross Island, tijdens de Nimrod expeditie (1907-09). Andere expedities uit het heroïsche tijdperk werden gelanceerd vanuit Frankrijk, Duitsland en Zweden. Sommige werden door de privé-sector gefinancierd, andere door de staat. Bij de meeste waren onderdanen van verschillende landen betrokken. Het laatste deel van de heroïsche periode draaide om de race om de Zuidpool en andere Antarctische primeurs.