Formula SAE

University of Texas at Arlington Formula SAE car, 1986

In 1979 werd de enige SAE Mini-Indy gehouden aan de University of Houston. De wedstrijd was bedacht door Dr. Kurt M. Marshek en was geïnspireerd op een artikel in het tijdschrift Popular Mechanics over een klein voertuig in Indy-stijl, gemaakt van hout en aangedreven door een Briggs and Stratton-motor van vijf pk. Met de Mini Baja-wedstrijden als leidraad moesten de technische studenten kleine voertuigen in “Indy-stijl” ontwerpen en bouwen met dezelfde standaardmotor die in het Popular Mechanics-artikel werd gebruikt. Dertien scholen deden mee en elf deden er mee. De Universiteit van Texas in El Paso won de algemene wedstrijd onder leiding van de chef.

Hoewel Dr. William Shapton (die onlangs de Universiteit van Cincinnati had verlaten om naar de Michigan Technological University te gaan) het idee opperde om een soortgelijke wedstrijd te organiseren in 1980, stapte niemand op om nog een Mini-Indy te organiseren.

Toen de leden van de nieuwe SAE-studentenafdeling van de University of Texas (Austin) in 1980 hoorden dat de Mini-Indy was overleden, bedachten zij het concept voor een nieuwe intercollegiale ontwerpwedstrijd voor studenten die wat zij in het klaslokaal leerden, zouden toepassen op een complex, echt technisch ontwerpprobleem: het ontwerpen en ontwikkelen van een raceauto. De UT SAE-studenten Robert Edwards en John Tellkamp leidden een discussie onder UT SAE-leden en stelden zich een wedstrijd voor waarbij een raceauto zou worden ontworpen en gebouwd, naar het voorbeeld van de destijds populaire SCCA Formula 440-raceserie voor instapmodellen. Prof. Matthews bedacht de naam “Formula SAE” naar het voorbeeld van de Formule A en de Formule Vee, maar benadrukte dat deze nieuwe raceauto een technische wedstrijd was en geen wedstrijd voor coureurs. Scholen zouden na het einde van het academisch jaar bijeenkomen om te strijden en te bepalen wie de beste auto had gebouwd. Edwards, Tellkamp en andere UT SAE-studenten Joe Green, Dick Morton, Mike Best en Carl Morris stelden een aantal veiligheids- en wedstrijdregels op en legden die voor aan de leden van de SAE-studentenafdeling en aan UT SAE-faculteitsadviseur prof. Ron Matthews. Prof. Matthews nam toen contact op met Bob Sechler van de SAE Educational Relations Department op het SAE hoofdkwartier en vroeg zijn toestemming om zowel de nieuwe intercollegiale studenten ontwerpwedstrijd op te richten als om de eerste Formula SAE wedstrijd te organiseren in de zomer van 1981, en hij stemde toe. De nieuw gevormde UT SAE-afdeling, die voornamelijk bestond uit auto- en motorliefhebbers die een ingenieursdiploma wilden halen, waaronder een aantal die hun loopbaan hadden opgegeven in vakgebieden waarvoor de arbeidsmarkt vrijwel verdwenen was als gevolg van de depressieve economie in het begin van de jaren tachtig – waaronder een aantal ervaren automonteurs, omarmden en adopteerden het concept met weinig idee waar ze zich mee inlieten. SAE-studenten Mike Best, Carl Morris en Sylvia Obregon begonnen samen met Dr. Matthews met de planning en organisatie van het evenement dat het jaar daarop zou plaatsvinden.

Hierbij is het belangrijk op te merken dat Formula SAE NIET een simpele hernoeming van de Mini-Indy-competitie was, maar in plaats daarvan een geheel nieuwe intercollegiale ontwerpwedstrijd voor studenten. In tegenstelling tot alle voorgaande SAE-gesanctioneerde studentenrace/ontwerpwedstrijden, inclusief Mini-Indy, lieten de Formula SAE regels de keuze van de motor over aan het ontwerpteam, zolang er maar een 4-takt motor met een inlaatrestrictor van een inch diameter werd gebruikt. (De huidige Formula SAE regels staan de teams toe 4-takt motoren tot 710 cc te gebruiken, met een kleinere restrictor). In tegenstelling tot alle voorgaande door SAE gesanctioneerde studentenraces/ontwerpwedstrijden, inclusief Mini-Indy, werden aanpassingen aan de motor toegestaan en aangemoedigd. De eerste Formula SAE competitie werd gehouden op de parkeerplaats van het UT honkbalveld (Disch-Falk field) op de campus van de University of Texas tijdens het Memorial Day weekend in 1981. Onder de juryleden bevond zich de legendarische raceauto ingenieur/eigenaar/coureur en Indy 500 kampioen Jim Hall. Een plotselinge regenstorm in Texas zorgde ervoor dat iedereen dekking zocht vlak voor het endurance-evenement die dag, maar het weer bracht geen roet in het eten van de studenten, juryleden of toeschouwers en Formula SAE was geboren. De University of Texas bleef gastheer van het evenement van 1982 tot 1984 toen de populariteit en het aantal deelnemers groeide. In deze jaren verplaatste de UT de Formula SAE competitie naar andere parkeerterreinen met hoogteverschillen en opritten die het gebruik van functionerende ophangingen noodzakelijk maakten. Het evenement werd internationaal in 1982 met de deelname van het Universidad La Salle team uit Mexico City. De belangrijkste veranderingen in de regels voor 1982 waren: 1) een cilinderinhoud limiet van 600 cc (300 cc voor Wankels), maar de 1 inch diameter restrictor regel werd gehandhaafd, 2) een eis voor 4-wiel onafhankelijke ophanging (Mini-Indy had geen ophanging regels), en 3) de toevoeging van een tijdelijke “B&S” klasse van voertuigen die oorspronkelijk waren ontworpen voor Mini-Baja, moest de 8 pk Briggs & Stratton motor te behouden, en hoefde niet te voldoen aan de 4-wiel onafhankelijke ophanging regel. Formula SAE bleef een internationale competitie toen het team van Universidad La Salle terugkeerde. Met als enige motorbeperkingen een cilinderinhoud van 600 cc en een maximale diameter van 1 inch voor de inlaat, bloeide de creativiteit op. In 1983 werd ook de tijdelijke B&S klasse opgeheven, de University of Texas at Austin schreef het eerste samengestelde Formula SAE voertuig in en Marquette University schreef de eerste motor met turbo in. De regels stonden toe dat een Formule SAE-auto twee jaar aan de competitie deelnam als erkenning voor de inspanning die nodig was om een kwaliteitsauto te bouwen en te testen. Dit gaf de studenten ook de kans om ervaring op te doen met re-engineering en het verbeteren van ontwerpelementen die niet werkten. De regels voor 1984 stonden turbo’s, superchargers en het gebruik van lachgas toe, maar de motor moest ademen door een 25,4 mm uitlaatopening van het carburateurhuis (1984 was ver voor de elektronische brandstofinjectie). De motorinlaatrestricties werden later aangescherpt naarmate de auto’s jaar na jaar sneller werden en de kennis binnen en tussen de teams werd doorgegeven. Ook werd een 65-100 inch wielbasis regel afgekondigd, evenals een regel die voorschreef dat alle voertuigen een “body moesten hebben die lijkt op een formule auto”. Het Formula SAE-veld was in 1984 gegroeid tot elf auto’s, zodat de University of Texas at Austin besloot dat de competitie voldoende was gerijpt dat het veilig was om hem aan andere gastheren over te dragen.

De University of Texas at Austin was tot 1984 gastheer van de competitie. In 1985 werd de wedstrijd georganiseerd door de Universiteit van Texas in Arlington. Daar veranderde Dr. Robert Woods, met begeleiding van de SAE-studentenactiviteitencommissie, het concept van de wedstrijd van een wedstrijd waarbij studenten een pure raceauto bouwden, in een wedstrijd die een afspiegeling vormde van de SAE Mini-Baja-wedstrijden, waarbij ze een voertuig moesten ontwerpen en bouwen voor beperkte serieproductie.

General Motors organiseerde de wedstrijd in 1991, Ford Motor Co. in 1992, en Chrysler Corp. in 1993. Na de competitie van 1992 vormden de drie een consortium om Formula SAE te runnen.

Aan het einde van de competitie van 2008 hield het consortium op te bestaan. Het evenement wordt nu gefinancierd door SAE via bedrijfssponsoring en donaties, samen met de inschrijvingsgelden van de teams.