Designing Buildings WikiDeel uw kennis over de bouwsectorwww.designingbuildings.co.uk

• 1 Inleiding
• 2 Geschiedenis van pleister
• 3 Soorten pleister naar bindmiddel
  • 3.1 Gipspleister
  • 3.2 Kalkpleister
  • 3.3 Cementpleister
  • 3.4 Kleipleister
• 4 Soorten pleister naar toepassing
• 5 Pleistertechnieken
• 6 Gerelateerde artikelen op Designing Buildings Wiki

Inleiding

Pleister is een bouwmateriaal dat wordt gebruikt voor het bekleden, beschermen en decoreren van binnenmuren en plafonds. Het kan ook worden gebruikt om architectonisch lijstwerk te maken, zoals plafondrozetten, kroonlijsten, kraagstenen, enzovoort.

De meest voorkomende soorten pleister zijn een samenstelling van gips, kalk of cement met water en zand. Het gips wordt meestal als droog poeder vervaardigd en vervolgens bewerkt tot een stijve pasta door er water aan toe te voegen voordat het wordt aangebracht.

De term ‘stucwerk’ verwijst naar gips dat op een of andere manier is bewerkt om een gestructureerd in plaats van een plat oppervlak te verkrijgen. Zie Stucco voor meer informatie.

Render is vergelijkbaar met pleisterwerk, maar wordt aan de buitenkant van gebouwen aangebracht en heeft waterafstotende eigenschappen. Zie Rendering voor meer informatie.

Geschiedenis van pleisterwerk

Een vorm van pleisterwerk werd gebruikt door primitieve beschavingen, waarbij duurzame en weerbestendige structuren werden gemaakt met behulp van modder. De Egyptische piramiden bevatten pleisterwerk dat vergelijkbaar is met het pleisterwerk dat tegenwoordig wordt gebruikt en dat zo’n 4000 jaar later nog steeds hard en duurzaam is.

Griekse ambachtslieden gebruikten pleisterwerk, voornamelijk om de buitenkant van tempels te bedekken, maar soms ook binnenshuis. In de loop van de geschiedenis werden gipsen plafonds steeds sierlijker, waarbij die uit de Tudor-periode bijzonder extravagant waren.

Hoewel het gebruik van gips als middel om artistieke vaardigheid en expressie te demonstreren in de 19e eeuw tanende was, toen imitatie en mechanische reproductie het als creatief medium verdrongen. Gips wordt echter nog steeds veel gebruikt als afwerking van binnenmuren, plafonds en soms ook buitenmuren.

Soorten gips naar bindmiddel

Er zijn verschillende soorten gips, afhankelijk van het gebruikte bindmiddel.

Gipspleister

Gipspleister, of ‘gips van Parijs’ (POP), is de meest voorkomende vorm van pleister voor binnenmuren. Het wordt vervaardigd door gips te verhitten tot ongeveer 150°C (300 °F). Na vermenging met water vormt het droge gipspoeder zich om tot gips. Ongemodificeerd gips begint ongeveer 10 minuten na het mengen te harden, maar het zal pas na 72 uur volledig zijn uitgehard. Gipspleister heeft goede brandwerende eigenschappen.

Kalkpleister

Kalkpleister is een composiet van calciumhydroxide (kalk) en zand (of andere inerte vulstoffen). Het kan soms worden versterkt met dierlijk haar om barsten te voorkomen en krimp te verminderen. Het gips verhardt door contact met kooldioxide in de atmosfeer, waardoor het calciumhydroxide wordt omgezet in calciumcarbonaat (kalksteen). Het is over het algemeen flexibeler en beter ademend dan gips- en cementpleisters, en wordt het meest gebruikt op oudere gebouwen.

Cementpleister

Cementpleister is een mengsel van zand, cement en water. Het wordt gewoonlijk toegepast op gemetselde interieurs en exterieurs. Hoewel met cementpleister een glad oppervlak kan worden verkregen, is voor interieurs soms een extra afwerklaag van gipspleister nodig. Cementpleister is beter bestand tegen vocht dan gipspleister.

Kleipleister

Kleipleister wordt beschouwd als een duurzamer alternatief voor moderne pleisters, met een lagere energie-inhoud dan pleisters op basis van gips, cement of kalk. Het is verkrijgbaar met vezeladditieven om de sterkte te verhogen, en in een reeks van ‘natuurlijke’ kleuren. Het is ademend en hoeft niet te worden geverfd.

Soorten pleister naar toepassing

Pleisters kunnen ook worden ingedeeld naar toepassing:

• Plankafwerking pleister wordt gebruikt op gipsplaten.
• Hechtpleister wordt gebruikt als een grondlaag, aangebracht op nieuwe muren.
• Bruiningspleister wordt gebruikt als een grondlaag voor bijzonder absorberende oppervlakken.
• Dri-coat pleister biedt vochtbestendigheid voor muren waar een dampdichte cursus (DPC) is geplaatst of geïnjecteerd.
• Hardpleister is vergelijkbaar met bruiningspleister, maar droogt sneller en heeft een betere stootvastheid.
• Hittebestendig pleister wordt gebruikt voor muren en schoorsteenborsten waar de temperatuur hoger kan oplopen dan 50°C.
• Multifinish pleister is een pleister met een toplaag.
• Eenlaagspleister wordt meestal gebruikt als pleisterwerk.
• Stug pleisterwerk heeft een uitzonderlijke slagvastheid.

Pleistertechnieken

pleisterwerk wordt meestal in lagen opgebouwd, waarbij het aantal lagen afhangt van de ruwheid van het te pleisteren oppervlak. Het aantal lagen hangt af van de ruwheid van het te bepleisteren oppervlak. Voor ruwe, kale muren kunnen drie lagen pleister nodig zijn, terwijl voor gipsplaten slechts een afwerklaag van 2 tot 3 mm nodig is.

De pleistermassa, die meestal droog wordt geleverd, moet eerst met water worden gemengd, waarbij erop moet worden gelet dat de juiste romige consistentie wordt verkregen. Het mengen gaat het beste door het gips aan het water toe te voegen, niet andersom.

Het gips kan dan op de muur worden aangebracht. De eerste laag wordt aangebracht, gekrabd en gedroogd. Daarna volgt de tweede laag en tenslotte een derde afwerkingslaag.

Pleisteren is een arbeidsintensief en tijdrovend proces en als gevolg daarvan is het de laatste jaren enigszins in verval geraakt, waarbij technieken als droogpleisteren aan populariteit hebben gewonnen.

Gips is duurzaam, maar kan scheuren als het gebouw inklinkt of als het niet goed is aangebracht.

Gerelateerde artikelen op Designing Buildings Wiki

• Boss plaster.
• Caulk.
• Cement.
• Cementmortel.
• Daub.
• Dry lining.
• Drywall.
• Afwerkingen.
• Fresco.
• Grout.
• Gips.
• Inspecteren van historische vezelpleister plafonds.
• Latten en pleisterwerk.
• Making Magnificence: architecten, stuccatori en het achttiende-eeuwse interieur.
• Mortel.
• Rendering.
• Stucco.
• Tanking.
• Tegels.
• Natte ambachten.