De Poorten van de Hel (1880-1917)

• Email
• Twitter
• Facbook

At A Glance

• Een intens gepassioneerd werk van Rodin dat hem vele jaren bezighield, oorspronkelijk besteld in 1880 voor een nieuw museum in Parijs

• Het thema is ontleend aan Dante’s Inferno (Italiaans voor “hel”), het eerste deel van het epische gedicht De Goddelijke Komedie

• Meer dan 180 figuren lijken zich met moeite te bevrijden uit wervelende massa’s materiaal

• Vele van Rodins beroemdste vrijstaande beelden zijn begonnen als figuren op de poorten, waaronder de Drie Schaduwen en De Denker

• De poorten zijn tijdens Rodins leven nooit in brons gegoten

Bij de ingang van het Rodin Museum in Philadelphia staat het eerste bronzen afgietsel van De Poorten van de Hel van Auguste Rodin. Het was in 1880 dat Rodin de opdracht kreeg voor een reeks portalen voor een nieuw Museum voor decoratieve kunsten in Parijs, die moesten bestaan uit “bas-reliëfs die de Goddelijke Komedie voorstellen” – een onderwerpkeuze die zeker door Rodin zelf was gesuggereerd, aangezien hij een fervent lezer van Dante was.

Zijnd van angst of onvervuld verlangen lijken de figuren op De poorten van de hel – meer dan 180 in totaal – zich met moeite te bevrijden uit wervelende massa’s materiaal. Begonnen in het jaar dat Rodin 40 werd, hield dit intens gepassioneerde werk hem de volgende 10 jaar bezig en daarna met tussenpozen voor de rest van zijn leven. Als zoon van een Parijse ambtenaar bezocht Rodin de kunstacademie van de regering, maar hij slaagde er niet in om drie keer toegelaten te worden tot de prestigieuze Ecole des Beaux-Arts. Tijdens zijn lange, stormachtige carrière werd hij bekritiseerd om zijn onbeschaamdheid, sensualiteit en toewijding aan het realisme in plaats van de standaard noties van schoonheid. Het thema voor De poorten van de hel is ontleend aan Dante’s Inferno (Italiaans voor “hel”), maar Rodin verwerkte tientallen figuren die geen strikte parallel hebben in het gedicht. Voor zijn artistieke inspiratie putte hij uit het beeldhouwwerk van Michelangelo en Ghiberti’s Poorten van het Paradijs in Florence.

De herkenbare ontleningen aan Dante zijn onder andere de Drie Schaduwen, geesten van de doden die boven op het frame staan en wijzen op het lijden beneden. Direct onder hen zit de Denker. Ongeveer tweederde van de linkerdeur staan graaf Ugolino en zijn zonen, die de hongerdood verdroegen in een toren tot de jongens stierven, waarop Ugolino hun vlees is. Vlak onder deze figuren zijn de vloeiende, gespannen vormen van de beroemde minnaars Paolo en Francesca. In de rechter deurstijl, helemaal onderaan, knielt een bebaarde man, waarvan men denkt dat het Rodin zelf is, met een kleine bijfiguur die wellicht de vruchten van zijn verbeelding voorstelt. Onderaan elke deur bevindt zich een graftombe, een herinnering aan de tijdelijke toegang tot de hel.

Vele van Rodins beroemdste vrijstaande beelden begonnen als kleine figuren op de poorten of groeiden voort uit experimenten met het massieve project. Maar de poorten zelf zijn nooit in brons gegoten tijdens Rodin’s leven. Toen Jules Mastbaum besloot het Rodin Museum in Philadelphia op te richten, bestelde hij twee bronzen afgietsels van de poorten, één voor zijn museum en de andere voor het Musée Rodin in Parijs. Het eerste afgietsel kwam naar Philadelphia, waar de architecten Paul Cret en Jacques Gréber het verwerkten in het ontwerp van de ingang van het museum.

Aangepast uit Public Art in Philadelphia door Penny Balkin Bach (Temple University Press, Philadelphia, 1992) en Sculpture of a City: Philadelphia’s Treasures in Bronze and Stone door de Fairmount Park Art Association (nu de Association for Public Art) (Walker Publishing Co., New York, 1974).