Colchicine voor de behandeling van pericarditis

11 augustus 2014

Colchicine voor de behandeling van pericarditis

Acute en recidiverende pericarditis worden vaak gediagnosticeerd op de spoedeisende hulp. Traditioneel bestaat de behandeling uit ontstekingsremmende medicijnen (bijv. ASA of NSAID’s) of corticosteroïden. Colchicine is een onderbenutte therapie voor pericarditis en biedt een aanzienlijk voordeel in combinatie met NSAID’s/ASA. Toevoeging van colchicine aan de standaardtherapie leidt tot een snellere vermindering van de pericarditis-symptomen, een grotere remissie na 1 week, en een vermindering van het aantal terugkerende pericarditis-patiënten. Laten we de literatuur over colchicine voor de behandeling van pericarditis eens doornemen.

Wat is colchicine?

Colchicine is een plantaardig middel dat de vorming van microtubuli remt en zo de mitose effectief remt. Het remt ook de activiteit van neutrofielen en heeft een ontstekingsremmend effect. Bekende toepassingen zijn onder meer de behandeling van jicht en familiaire mediterrane koorts (FMF).

Studies naar colchicine voor acute (1e episode) pericarditis

De COPE- (Imazio, 2005) en ICAP- (Imazio, 2013) trials onderzochten beide de effecten van het toevoegen van colchicine aan standaard ontstekingsremmende therapie voor de behandeling van pericarditis.

CORP (Imazio, 2011) bestudeerde het gebruik van colchicine bij de eerste episode van recidiverende pericarditis.

Wat waren de uitkomsten? (Alle gerapporteerd als colchicine versus placebo)

*Mediane aantal recidieven bij 20 maanden follow-up in CORP.

Welke dosis colchicine geeft u?

In alle trials was de dosis 1-2 mg op de eerste dag, gevolgd door 0,5 mg BID voor patiënten > 70 kg of 0,5 mg eenmaal daags voor patiënten < 70 kg.

Hoe zit het met bijwerkingen, vooral diarree?

Als patiënten colchicine niet kunnen verdragen vanwege GI upset, moeten ze de dosis verminderen tot eenmaal daags als > 70 kg, of stoppen als < 70 kg.

Hoe zit het met het gebruik van steroïden bij pericarditis?

Zowel COPE als ICAP voerden een multivariate analyse uit om risicofactoren voor recidief van pericarditis te bepalen. In beide trials was prednisongebruik een onafhankelijke risicofactor voor het later ontwikkelen van recidieven: COPE (OR 4,30, 95% CI 1,21-15,25; p=0,024) ICAP (OR 4,17; 95% CI, 1,28-13,53; p=0,02) Bij patiënten die NSAID’s niet kunnen verdragen, een hoog GI-bloedingsrisico hebben of andere contra-indicaties hebben voor NSAID/colchicine-gebruik, moeten steroïden worden gebruikt. Elke keer dat u steroïden voor pericarditis voorschrijft, moet er een solide klinische redenering zijn, en in deze gevallen moet overwogen worden een deskundige te raadplegen.

Wie moet colchicine krijgen voor pericarditis?

Bijna iedereen bij wie het niet gecontra-indiceerd is (zie hieronder).

Wat zijn de contra-indicaties voor het gebruik van colchicine?

Hoewel het goed werkt, worden veel groepen uitgesloten van studies naar colchicine vanwege de bijwerkingen. In het algemeen zijn neoplastische pericarditis, bacteriële pericarditis, significante lever- of nierziekte, bloeddyscrasieën, en zwangerschap de grote categorieën. Hier is de lijst met uitsluitingscriteria voor ICAP:

Tuberculeuze pericarditis
Neoplastische pericarditis
Purulente pericarditis
Erge leverziekte of aminotransferasespiegels ≥1,5x ULN
Serumcreatinine >2.5 mg/dL (>221 umol/L)
Skeletmyopathie of CK >ULN
Bloeddyscrasie IBD
Overgevoeligheid voor colchicine of andere contra-indicatie voor het gebruik
Levensverwachting ≤18 maanden
Zwangerschap of borstvoeding
Vrouwen in de vruchtbare leeftijd die geen anticonceptie gebruiken
Aantoonbare myopericarditis zoals blijkt uit een verhoging van het serum troponine

Welke andere medicatie moet iedereen voorgeschreven krijgen?

Een PPI (protonpompremmer). De combinatie van hoge dosis NSAID’s/ASA + colchicine of steroïden is zowat een recept voor gastritis/peptische ulcera, dus werden in alle studies PPI’s voorgeschreven. De duur van de PPI-therapie werd niet vermeld, maar ik zou ze minimaal voorschrijven voor de duur van het NSAID-gebruik. Het zou ook redelijk zijn om een PPI voor te schrijven voor de gehele duur van het gebruik van colchicine.

Clinical Bottom Line

Tenzij er contra-indicaties zijn voor het gebruik ervan, moet colchicine worden voorgeschreven in alle gevallen van ongecompliceerde pericarditis, samen met de standaardtherapie van ASA/NSAID en een PPI. Glucocorticoïden moeten met voorzichtigheid worden voorgeschreven, omdat zij een onafhankelijke risicofactor zijn voor het opnieuw optreden van pericarditis.

Bibliografie:

1. Imazio M, et al. “A Randomized Trial of Colchicine for Acute Pericarditis”. The New England Journal of Medicine. 2013. PMID:23992557
2. Imazio M, et al. “Colchicine in Addition to Conventional Therapy for Acute Pericarditis : Results of the COlchicine for acute PEricarditis (COPE) Trial “Circulation. 2005. PMID:16186437
3. Imazio M, et al. “Colchicine for Recurrent Pericarditis (CORP)” Ann Intern Med. 2011. PMID: 21873705

De volgende twee tabbladen veranderen de inhoud hieronder.

• Bio
• Laatste berichten

Chris Bond

Klinisch Docent bij Afdeling Spoedeisende Geneeskunde, University of Calgary

REBEL EM Guest Contributor and Author

Laatste berichten van Chris Bond (zie alle)

• Colchicine voor de behandeling van pericarditis – 11 augustus, 2014