China’s coal consumption on the rise

Het steenkoolverbruik in China piekte in 2013 op 4,24 miljard ton. Daarna daalde het steenkoolverbruik tussen 2014 en 2016 door overheidsinspanningen om de energiestructuur te verbeteren en de vervuiling aan te pakken. Na een kleine stijging in 2017 steeg het verbruik opnieuw in 2018, volgens cijfers gepubliceerd op 28 februari door het Nationaal Bureau voor de Statistiek.

Experts zeggen dat deze tweede opeenvolgende jaarlijkse stijging suggereert dat China mogelijk energiebesparing en emissiereductie een lagere prioriteit heeft gegeven, als gevolg van de druk van zijn vertragende economie. Een andere golf van investeringen in infrastructuur vertraagt ook de ontkoppeling van de economie en het energieverbruik.

Een haperende overgang?

De opleving van het steenkoolverbruik heeft China’s CO2-emissies doen toenemen. Greenpeace berekent dat ze vorig jaar met ongeveer 3% zijn toegenomen, de grootste stijging sinds 2013.

Er zijn onlangs een aantal voorstellen geweest om het steenkoolverbruik in China te laten groeien, om de druk op de energievoorziening te verminderen, met oproepen voor meer kolenvergassing of vloeibaarmaking. Zhou Dadi, hoofd van het Energieonderzoeksinstituut van de Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie, zei in een reactie dat “steenkool inefficiënt en koolstofintensief blijft, hoezeer je de technologie ook verbetert. Het zou een stap terug zijn om van wereldwijde reducties in broeikasgasemissies over te gaan op… een terugkeer naar afhankelijkheid van steenkool.”

In een reactie op het idee van “schone kolenstroom” zei He Jiankun, voorzitter van de academische raad van het instituut voor klimaatverandering en duurzame ontwikkeling van de Tsinghua University, tegen chinadialogue dat “steenkool op schonere manieren kan worden gebruikt, maar het kan nooit echt schoon en koolstofarm zijn. Laat die ideeën niet door elkaar lopen.”

Hij voegde eraan toe dat China’s groene overgang een zware uitdaging is: een snelle verschuiving van piekkoolstof naar nulkoolstof. Maar als China het voor elkaar krijgt, zal het meer controle hebben over zijn toekomst.

Positieve trends

Ondanks enige toename in het gebruik van steenkool, is het verbruik niet teruggekeerd naar het niveau van 2013 en blijft de algemene trend neerwaarts.

In 2018 was steenkool goed voor 59% van het totale energieverbruik van China, 1,4 procentpunt minder dan het jaar ervoor en de eerste keer dat steenkool minder dan 60% van de primaire energie voor zijn rekening neemt. Schone energie, die in China aardgas omvat naast waterkracht, zonne-energie en windenergie, was goed voor 22,1% van het totale energieverbruik, een stijging van 1,3 procentpunten.

China zal naar verwachting zijn 13e vijfjarenplan-doel bereiken om steenkool te verminderen tot minder dan 58% van het totale energieverbruik in 2020.

Zhou Dadi zei dat 2019 een cruciaal jaar zal zijn voor tussentijdse doelen in de “aanval op luchtvervuiling” van de regering. Nu end-of-pipe-maatregelen in kolencentrales, zoals zwavel- en nitraatwassers en stofvangers, op grote schaal zijn geïnstalleerd, moet de volgende fase berusten op veranderingen in de energiestructuur.

Snel groeiende vraag naar elektriciteit

De nieuwe gegevens van 2018 laten ook een toename van de elektriciteitsproductie met 7,7% zien en een toename van het totale elektriciteitsgebruik met 8,5%. Dit zijn nieuwe hoogtepunten sinds de economische vertraging begon in 2012, en overtreffen de bbp-groei van 6,6% van het jaar.

Aan de ene kant toont dit een versnelde opschoning van het energieverbruik van de eindgebruiker: elektriciteit vervangt gas en olie. Maar het weerspiegelt ook grotere investeringen in infrastructuur als reactie op de economische neergang, waarbij energievretende industrieën zoals kolen, staal, cement en chemicaliën zich herstellen en de vraag naar elektriciteit doen toenemen. Deze industrieën blijven de drijvende kracht achter de economische groei in China, waardoor een vermindering van het steenkoolverbruik minder haalbaar is.

Een nieuwe stimuleringsronde voor de industrie en de bouw zou de wereldwijde emissies nog enkele jaren doen toenemen.

De stijging van het elektriciteitsverbruik benadrukt de complexiteit van China’s groene overgang. Vermindering van de vervuiling in sommige industrieën betekent een hoger elektriciteitsverbruik. De staalindustrie is daar een voorbeeld van. Yuan Jiahai, professor aan het college voor economie en management van de North China Electric Power University, legde uit dat het elektriciteitsverbruik in de staalindustrie met 9,8% is gestegen doordat inefficiënte capaciteit is geëlimineerd, meer elektrische ovens worden gebruikt en apparatuur voor milieubescherming online is gekomen. Dat is 8,6 procentpunt meer dan het voorgaande jaar en komt neer op een bijdrage van 0,8 procentpunt aan de toename van het totale elektriciteitsverbruik.

Een opleving van de infrastructuur?

Sommige analisten vrezen dat de toenemende economische onzekerheid de Chinese regering ertoe kan brengen de groei opnieuw te bevorderen met een groot stimuleringspakket.

In China betekent economische stimulans vaak de aanleg van infrastructuur. Sommige van die bouwwerken zijn misschien nodig, maar ze stimuleren de productie van energie-intensieve bouwmaterialen (zoals staal en cement) en de vraag naar elektriciteit, waardoor het steenkoolverbruik en de emissies toenemen.

Als ’s werelds grootste uitstoter van koolstof zijn de keuzes van China van invloed op de wereldwijde klimaatinspanningen. Lauri Myllyvirta, een energie-analist bij Greenpeace, zei in een artikel van november vorig jaar dat “een nieuwe stimuleringsronde voor de industrie en de bouw de wereldwijde emissies nog enkele jaren zou doen toenemen.”

Tot nu toe heeft de regering een uitgebreid stimuleringspakket vermeden ten gunste van meer gerichte maatregelen, zoals het investeren van 86 miljard yuan (US$12.8 miljard dollar) in hogesnelheidstreinen en metrolijnen.

Iris Pang, een analist bij de internationale financiële dienstverleningsgroep ING, schatte in november dat China in 2019 ongeveer 4 biljoen yuan (600 miljard dollar) in de economie zou injecteren. Op basis van gegevens over investeringen in vaste activa voorspelde ze ook dat investeringen in infrastructuur de belangrijkste aanjager van economische groei in 2019 zouden zijn. Dit betekent dat de vraag naar metaalproducten zal blijven groeien.

Maar vorige week nog herhaalde Premier Li Keqiang dat er geen sprake zou zijn van het “overspoelen” van de economie met stimuleringsmaatregelen.

Yuan Jiahai gaf aan dat de macro-economische groeivooruitzichten voor 2019 zeker moeilijker zullen zijn dan 2018, vanwege een wereldwijde vertraging en de handelsoorlog tussen de VS en China. Hij zei dat de regering heeft benadrukt dat “infrastructuurinvesteringen stabiel moeten zijn … in sectoren zoals vervoer en energie.” Maar hij voegde eraan toe: “Ik verwacht niet dat economische stimulans zal leiden tot significante stimulansen voor energie-intensieve industrieën.”

Volgens een document dat op 26 februari op de website van de Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie is gepubliceerd, zal dit jaar een toename zien van “infrastructuurinvesteringen nieuwe stijl” in cruciale technologieën, high-end apparatuur, en belangrijke componenten en onderdelen.” Liu Jia, een onderzoeker van Renmu Consulting, zei: “In de industrie neemt de kwaliteit van China’s infrastructuurbouw toe. Maar het is nog steeds niet duidelijk uit de gegevens hoe deze constructie de koolstofuitstoot zal beïnvloeden.”