Cerberin: Death by Coconut Crab

Werd jij ooit door een krab geknepen? Ik wel. Een Dungeness krab. Het doet verdomde pijn. Dus als je hoort dat iemand is gestorven door een krab, dan heb je misschien het visioen van doodgeknepen te worden, met hun klauwen die je vlees weghalen, pezen en botten achterlatend. Dit is misschien wat extreem, en waarschijnlijk heb ik mezelf zojuist een nieuwe fobie bezorgd, maar je zou nu toch moeten weten dat als ik het over de dood door een krab heb, dat maar één ding betekent: vergif.

Kokoskrab (Birgus latro) door L-Bit (CC 0)

Ja, er zijn giftige krabben in omloop. In dit geval de kokosnootkrab, Birgus latro, de grootste op het land levende geleedpotige die we kennen. Zo genoemd vanwege zijn vermogen om een kokosnoot open te wrikken met zijn enorme klauwen, leeft de kokosnootkrab op de eilanden in de Stille Zuidzee en voedt zich met vrijwel alles: kokosnoten, vruchten, zaden, zelfs karkassen van dode dieren. Vuile aaseter. IJzeren ratten met klauwen.

Aan de andere kant schijnen ze eetbaar te zijn, sommigen beschouwen ze als een delicatesse en zelfs als een afrodisiacum. Ik zei toch dat ze eetbaar zijn?

Op de Loyaliteitseilanden van Nieuw-Caledonië – dat ligt halverwege Fiji en Australië voor de geografisch zwakkeren – eet de plaatselijke bevolking de kokoskrab, ondanks de wetenschap dat deze soms giftig kan zijn. De krabben worden op markten verkocht en geconsumeerd, wat begrijpelijk is als je op een eiland in het midden van de Stille Oceaan bent.

Op een noodlottig winkeltripje kochten twee heren, 41 en 75 jaar oud, echter samen kokoskrabben op dezelfde markt, maar aten ze apart op. Diezelfde avond werd de 41-jarige opgenomen op de Spoedeisende Hulp met klachten over diarree, overgeven en uitputting. Zijn bloedonderzoek toonde een duidelijke hyperkaliëmie (verhoogd plasma-kalium) van 9,4 mmol/L. De patiënt ging snel achteruit, werd asystolisch (geen cardiale output), en reanimatie werd gestart. Maar ondanks hun inspanningen overleed hij enkele uren later. (1)

De volgende ochtend, 6 uur later, arriveerde de 75-jarige heer op de spoedeisende hulp, zich niet bewust van de dood van zijn vriend. Ook hij had last van diarree, braken en uitputting. Zijn kaliumgehalte steeg, en al snel kreeg hij een hartstilstand. Hij kreeg atropine en werd gereanimeerd, maar stierf anderhalf uur na de opname.

Dus wat doodde deze twee mannen? De krabben natuurlijk. Deze aaseters aten toevallig “zeemango’s”, de vrucht van Cerbera manghas. Als er een belletje gaat rinkelen bij Cerbera, dan komt dat omdat ik er vorige week over schreef in de Suicide Tree post. Alle soorten van het Cerbera geslacht bevatten hartglycosiden, namelijk cerberine, dat de natrium/kalium-ATPase remt, wat leidt tot hyperkaliëmie, hartritmestoornissen en uiteindelijk de dood. Een overzicht van het werkingsmechanisme is te vinden op de pagina’s van Vingerhoedskruid, dat een gebroken hart geneest, en Oleander, dat nog steeds een lul is.

Cerberine

Analyse van de krabben bracht de aanwezigheid van deze hartglycosiden aan het licht, evenals de pitten van de zeemango’s. Het is bekend dat vergiftiging met succes kan worden behandeld met Digoxinespecifieke antilichaamfragmenten (Digibind), maar deze dure behandeling was blijkbaar niet beschikbaar op dit kleine eilandziekenhuis, of werd niet gebruikt. Dat is jammer, want de eilanden zijn bezaaid met Cerbera manghas, en vergiftiging is niet uitgesloten.

*Update (3/27/15): Het blijkt dat de clinici in bovenstaande gevallen (en auteurs van referentie 1, hieronder), de noodzaak zagen en in staat waren om Digoxine-specifieke antilichaamfragmenten (Digibind) te verkrijgen en te gebruiken om met succes een patiënt te behandelen die vergiftigd was door inname van Coconut crab (2).

Cerbera manghas (zeemango’s) door Sarangib (CC 0)

Maar de andere factor om rekening mee te houden is dat je meer moet doen dan alleen opletten wat je eet en waar je jezelf aan blootstelt. De plaatselijke bevolking weet dat de bladeren, het vruchtvlees en de pitten van de zeemango giftig zijn, maar nu moeten ze ook opletten wat de geleedpotigen die ze eten te eten krijgen. Het is de giftige wereld van de natuur, en wij leven er gewoon in.

*** Homepage afbeelding van Kokosnootkrab door DIBP images (CC BY 2.0) ***

1. Maillaud, C., S. Lefebvre, C. Sebat, Y. Barguil, P. Cabalion, M. Cheze, E. Hnawia, M. Nour, en F. Durand. “Dubbele dodelijke vergiftiging door kokosnootkrab (Birgus Latro L.).” Toxicon 55.1 (2010): 81-86.
2. Maillaud, C., Y. Barguil, M. Mikulski, M. Cheze, C. Pivert, M. Deveaux, and F. Lapostolle. “First Successful Curative Use of Digoxin-specific Fab Antibody Fragments in a Life-threatening Coconut Crab (Birgus Latro L.) Poisoning.” Toxicon 60.6 (2012): 1013-017.