Behandeling van verslaving met ernstige bipolaire stoornis

Extreme schommelingen in stemming en energieniveaus zijn de kenmerkende tekenen van bipolaire stoornis, een vorm van psychische aandoening die ernstige psychologische instabiliteit veroorzaakt.

Bipolaire stoornis omvat meer dan alleen typische stemmingswisselingen; het veroorzaakt dramatische veranderingen in emotionele toestand, cognitief functioneren, beoordelingsvermogen en gedrag. Mensen met een bipolaire stoornis kunnen in een kwestie van weken of zelfs dagen van een depressieve toestand naar een manisch hoogtepunt gaan, afhankelijk van het type stoornis en de aard van hun episoden. De effecten van bipolaire stoornis zijn veelomvattend, veroorzaken relatieconflicten, beroepsproblemen, een verhoogd risico op zelfmoord, en een algehele afname van de kwaliteit van leven.

Het voorkomen van middelenmisbruik is hoger onder individuen met een bipolaire stoornis dan onder de bevolking als geheel. De National Alliance on Mental Illness stelt dat meer dan de helft van de mensen met een bipolaire stoornis (56 procent) een voorgeschiedenis van illegaal drugsmisbruik heeft, terwijl 44 procent alcohol heeft misbruikt of verslaafd is aan alcohol. Wanneer ernstige bipolaire stoornis samengaat met drugs- of alcoholverslaving, neemt de kans op negatieve resultaten toe. Een combinatie van therapieën – waaronder psychiatrische medicijnen, individuele en groepstherapie en intensieve behandeling van drugsmisbruik – kan deze cliënten helpen een gevoel van innerlijk evenwicht te bereiken en een bevredigender, productiever leven te leiden.

De tekenen van bipolaire stoornis opsporen

Bipolaire stoornis kan moeilijk te herkennen zijn, vooral bij mensen die drugs of alcohol misbruiken. De extreme stemmingswisselingen die door deze psychiatrische stoornis worden veroorzaakt, kunnen lijken op de hoogte- en dieptepunten die mensen ervaren tijdens perioden van intoxicatie of ontwenning van middelen. Op dezelfde manier kan middelenmisbruik de pieken en dalen van bipolaire stoornis versterken, waardoor het moeilijk is om te weten of deze stemmingswisselingen chemisch of psychologisch veroorzaakt zijn.

De veranderingen die door bipolaire stoornis worden veroorzaakt zijn veel drastischer dan de stemmingswisselingen die de gemiddelde volwassene gedurende zijn leven ervaart. Hoewel deze schommelingen bepaalde patronen kunnen volgen, slaan ze vaak op onvoorspelbare manieren toe, waardoor het individu zich onbeheersbaar voelt. Ook geliefden, collega’s of kennissen kunnen zich hulpeloos voelen wanneer ze geconfronteerd worden met deze dramatische veranderingen in de persoonlijkheid van de persoon. De rode vlaggen van bipolaire stoornis kunnen worden onderverdeeld in depressieve en manische symptomen:

Sommige mensen met een bipolaire stoornis ervaren een toestand die hypomanie wordt genoemd, een minder extreme vorm van manie die wordt gekenmerkt door verhoogde energieniveaus, verhoogde productiviteit en meer uitgaand gedrag.

De symptomen van een bipolaire stoornis kunnen van individu tot individu verschillen.

Substantiemisbruik kan zich zowel in een manische als in een depressieve toestand voordoen. Wanneer mensen zich in een manische fase bevinden, kunnen ze stimulerende middelen zoals methamfetamine of cocaïne gebruiken om deze periode van hoge energie te verlengen, of depressieve middelen zoals alcohol of kalmerende middelen om te kalmeren. In een depressieve fase kunnen kalmerende of depressieve middelen worden gebruikt om gevoelens van hopeloosheid te kalmeren, terwijl stimulerende middelen kunnen worden gebruikt om de stemming te verhogen.

verslaving en bipolaire stoornis

In een poging om deze veranderingen in stemming en energie te reguleren, kunnen personen met een bipolaire stoornis drugs of alcohol misbruiken. Volgens het Journal of Clinical Psychiatry heeft tot 70 procent van de mensen die voldoen aan de criteria voor bipolaire stoornis ook een geschiedenis van middelenmisbruik – een percentage dat veel hoger ligt dan in de algemene bevolking. Substantiemisbruik beïnvloedt de uitkomsten van bipolaire stoornis op verschillende manieren:

• Intensivering van symptomen (stemmingswisselingen, slecht beoordelingsvermogen, impulsiviteit, vijandigheid en prikkelbaarheid)
• Langere episoden van emotionele instabiliteit
• Verhoogd aantal zelfmoordpogingen
• Afgenomen kwaliteit van leven

De behandeling van bipolaire stoornis en middelenmisbruik kan complex zijn, waarbij intensieve aandacht nodig is voor zowel de symptomen van de psychische aandoening als de gedragingen die gepaard gaan met verslaving. De resultaten van de behandeling voor mensen met een dubbele diagnose, of een psychische aandoening die samengaat met een stoornis in het gebruik van middelen, zijn over het algemeen veel beter als beide aandoeningen tegelijkertijd worden behandeld, binnen hetzelfde programma. Om de meest effectieve zorg te kunnen bieden, moet het personeel kruislings worden opgeleid in geestelijke gezondheidszorg en middelenmisbruikbehandeling.

Aanpak van verslaving en bipolaire stoornis

De Centers for Disease Control and Prevention merkt op dat de psychologische en fysieke beperkingen die worden veroorzaakt door bipolaire stoornis het de duurste gedragsgezondheidsdiagnose maken, zowel in termen van kosten voor gezondheidszorg als van verlies van kwaliteit van leven. Mensen met een bipolaire stoornis kunnen zich vanwege hun ziekte onbegrepen, gestigmatiseerd of geïsoleerd voelen. De stoornis kan een negatieve invloed hebben op alle aspecten van iemands leven, van het functioneren op het werk tot de kwaliteit van relaties. De steun en bezorgdheid van een goede vriend of familielid kan een aanzienlijk verschil maken in het resultaat van de behandeling.

Veel mensen voelen zich ongemakkelijk bij het aansnijden van de onderwerpen geestesziekte en verslaving met een dierbare. Het is echter belangrijk om te onthouden dat het verloop van verslaving en bipolaire stoornis zelden zal verbeteren zonder professioneel ingrijpen. Het uiten van bezorgdheid aan een geliefde kan in het begin ongemakkelijk of gênant voelen, maar dit gesprek kan een aanzienlijk verschil maken in de uitkomst van de ziekte.

Te vaak komt de officiële diagnose van bipolaire stoornis pas jaren nadat het individu voor het eerst symptomen heeft ervaren. Het Journal of Clinical Psychiatry stelt dat de meeste mensen met de stoornis pas minstens zes jaar na hun eerste episode worden behandeld. Door deze vertraging zijn de symptomen vaak extremer en komt terugval vaker voor in de eerste fasen van de behandeling. Ingrijpen namens een dierbare die de tekenen van bipolaire stoornis en middelenmisbruik vertoont, kan deze onnodige vertragingen voorkomen en het herstelproces bespoedigen.

Behandelingsmogelijkheden onderzoeken

Bipolaire stoornis is een complexe psychiatrische aandoening, vooral in combinatie met een stoornis in het middelengebruik. De behandeling moet uit meerdere modaliteiten en disciplines putten om de neurologische, psychologische, lichamelijke en psychosociale behoeften van de cliënt aan te pakken. Naast intensieve individuele therapie kunnen cliënten met de dubbele diagnose van bipolaire stoornis en verslaving baat hebben bij de volgende op onderzoek gebaseerde interventies:

• Motivational Interviewing (MI): Motivational Interviewing is een collaboratieve benadering waarin de therapeut en de cliënt partners worden in het helpen van de cliënt bij het definiëren van bronnen van motivatie en het bereiken van zelfgedefinieerde doelen. Deze positieve, cliëntgerichte benadering is vooral nuttig bij de behandeling van mensen die werken aan herstel van de gevolgen van verslaving. Een studie gepubliceerd in Issues in Mental Health Nursing toonde aan dat MI cliënten met een bipolaire stoornis kan helpen ambivalente gevoelens over het innemen van psychiatrische medicatie te overwinnen.
• Cognitieve Gedragstherapie (CGT): CGT richt zich op de aangeleerde denkpatronen en destructieve gedragingen die bijdragen aan verslaving, depressie en angst. Cliënten leren zelfvernietigende gedachten en handelingen te identificeren, en deze te vervangen door positievere, zelfbevestigende coping-strategieën.
• Oplossingsgerichte Therapie (SFT): Deze praktische, cliëntgerichte modaliteit helpt mensen met psychische aandoeningen en verslaving specifieke doelen te stellen en te bereiken. In plaats van diep in te gaan op de oorsprong van psychische problemen of middelenmisbruik, richt SFT zich op meetbare resultaten van de therapie.
• Traumatherapieën: Een geschiedenis van trauma, misbruik in de kindertijd, geweld, of een chaotische leefomgeving kan de ernst van bipolaire stoornis vergroten. Traumatherapieën zoals Seeking Safety en Eye Movement Desensitization Reprocessing (EMDR) richten zich op onverwerkte herinneringen en geïnternaliseerde angsten die angst of depressie kunnen verergeren.

Voor veel mensen met een bipolaire stoornis is medicatietherapie zeer effectief bij het onder controle houden van de symptomen. Door stemmingen te stabiliseren en het energieniveau weer in balans te brengen, kunnen psychiatrische medicijnen ook helpen om de drang naar alcohol- of drugsgebruik in te dammen. Medicijnen moeten zorgvuldig worden geselecteerd en aangepast, omdat bepaalde soorten medicijnen manische episoden kunnen uitlokken of depressies kunnen verergeren. De antidepressiva die met succes worden gebruikt om zware depressies te behandelen, zijn bijvoorbeeld mogelijk niet effectief bij de behandeling van bipolaire depressies en kunnen bij bipolaire patiënten zelfs een manische fase opwekken, vooral als ze zonder andere medicijnen worden gebruikt. De meest gebruikte geneesmiddelen voor de behandeling van bipolaire stoornis vallen in de volgende categorieën:

• Stemmingsstabilisatoren: Lithium is de meest voorgeschreven stemmingsstabiliserende medicatie voor bipolaire stoornis. Lithium is het meest effectief bij het voorkomen of verminderen van de ernst van manische episoden en kan in combinatie met andere medicijnen worden voorgeschreven.
• Anticonvulsiva: Anti-seizuur medicijnen zoals divalproex (Depakote), lamotrigine (Lamictal), carbamazepine (Tegretol), en topiramaat (Topamax) worden ook voorgeschreven om stemmingsinstabiliteit te voorkomen bij personen met een bipolaire stoornis. Deze medicijnen zijn vooral nuttig bij het verminderen van de frequentie en de ernst van depressieve episoden.
• Antipsychotische medicijnen: Quetiapine (Seroquel), risperidon (Risperdal), olanzapine (Zyprexa), en aripiprazol (Abilify) zijn enkele van de meest voorkomende antipsychotische medicijnen die worden gebruikt om de effecten van bipolaire stoornis te behandelen. Deze medicijnen helpen om de waanachtige denkpatronen en grillige stemmingen die kenmerkend zijn voor manische fasen te minimaliseren.
• Aanvullende medicatie: Naast psychiatrische medicijnen kan farmacologische behandeling voor bipolaire stoornis medicijnen omvatten die de lichamelijke symptomen aanpakken die kunnen bijdragen aan bipolaire symptomen. Deze omvatten bepaalde bloeddrukmedicijnen die de activiteit van het centrale zenuwstelsel vertragen en medicijnen die helpen hormonale onevenwichtigheden te corrigeren.

Om uitgebreide zorg te kunnen bieden aan een cliënt met een dubbele diagnose, moet de behandeling van middelenmisbruik tegelijkertijd plaatsvinden, via hetzelfde programma.

Deze geïntegreerde benadering van de behandeling vertegenwoordigt een afwijking van oudere denkrichtingen, die volhielden dat de behandeling van middelenmisbruik en geestelijke gezondheid afzonderlijke, verschillende gebieden waren. Tegenwoordig integreren geïntegreerde rehabilitatieprogramma’s therapie voor bipolaire stoornis en andere vormen van psychische aandoeningen met verslavingsbehandeling. Verslavingsbehandelingsdiensten omvatten:

• Medische detox (klinisch of poliklinisch)
• Inklinische behandeling
• Residentiële diensten
• Partiële hospitalisatieprogramma’s
• Outpatische programma’s

In de vroege stadia van het afkicken hebben veel cliënten de structuur en het toezicht van een klinisch of residentieel behandelingsprogramma nodig. Na het leggen van een basis voor herstel en het voltooien van het intensieve, initiële werk van rehab, kunnen cliënten de overstap maken naar ambulante diensten, die meer flexibiliteit en autonomie bieden.

Hulp zoeken

Zowel bipolaire stoornis als verslaving zijn complexe, veelzijdige aandoeningen die alle aspecten van het leven van het individu beïnvloeden. Net als bipolaire stoornis is verslaving een progressieve ziekte die in ernst toeneemt als ze onbehandeld blijft. Om uitgebreide zorg te bieden en de resultaten van de therapie te maximaliseren, moet een ontwenningsprogramma diensten aanbieden voor zowel de behandeling van middelenmisbruik als van geestelijke gezondheid. Met een combinatie van op onderzoek gebaseerde therapeutische modaliteiten, farmaceutische interventies, en psychosociale diensten, kunnen de resultaten van bipolaire stoornis en verslaving aanzienlijk verbeteren.