9 feiten om te weten over schizofrenie, die veel te onbegrepen is

Als je niet super bekend bent met schizofrenie, associeer je de aandoening misschien met films als A Beautiful Mind of afleveringen van Law & Order. Maar schizofrenie is een complexe, op grote schaal verkeerd begrepen aandoening, en popcultuurreferenties naar de aandoening hebben het niet altijd (of zelfs meestal) goed. Hier is wat je eigenlijk moet weten over schizofrenie.

Ja, schizofrenie is een psychische aandoening die symptomen zoals wanen kan veroorzaken, maar er is meer aan de hand dan dat.

Volgens het National Institute of Mental Health (NIMH) kun je de symptomen van schizofrenie in drie grote groepen indelen: positief, negatief en cognitief.

Positieve symptomen omvatten psychotisch gedrag dat je normaal niet ziet bij mensen zonder stoornissen zoals schizofrenie. Ze omvatten:

• Hallucinaties
• Delusies
• Ongewone denkprocessen
• Ongewone lichaamsbewegingen

Negatieve symptomen zijn symptomen die wijzen op een gebrek aan gevoelens en gedragingen die u bij veel mensen zonder schizofrenie zou zien, zoals:

• “Vlak affect,” wat in feite betekent dat iemand niet het niveau van emoties uitdrukt dat je zou verwachten
• Minder plezier in het leven hebben
• Problemen met activiteiten beginnen en volhouden
• Minder spreken

Cognitieve symptomen hebben te maken met geheugen en denken. Ze omvatten:

• Problemen met het begrijpen van informatie en het gebruiken ervan om beslissingen te nemen
• Een moeilijke tijd om zich te concentreren
• Problemen met het “werkgeheugen” (in staat zijn om informatie te gebruiken direct nadat men het heeft geleerd)

Experts zijn niet helemaal zeker wat schizofrenie veroorzaakt, maar men denkt dat het een combinatie is van factoren zoals genen en de chemie van de hersenen.

Mensen wijzen vaak alleen naar factoren zoals familiedynamiek als de oorsprong van schizofrenie, Ananda Pandurangi, Ph.D., directeur van de programma’s Schizofrenie en Elektroconvulsietherapie aan de Virginia Commonwealth University’s Department of Psychiatry, vertelt SELF. “Dit is totaal onnauwkeurig,” zegt Pandurangi.

Volgens het NIMH is de aandoening grotendeels genetisch; meerdere genen kunnen het risico van een persoon op het ontwikkelen van schizofrenie verhogen. Een onevenwichtigheid in neurotransmitters zoals dopamine en glutamaat kan een persoon ook vatbaarder maken voor deze psychische aandoening. Bovendien ondervinden mensen met schizofrenie veranderingen in de hersenen, zoals een afname van de grijze stof. (Grijze stof is hersenweefsel dat helpt bij het verwerken van informatie, volgens het National Institute of Neurological Disorders and Stroke). Deskundigen onderzoeken nog in welke mate deze afname van de grijze stof betrokken is bij het ontstaan en het verloop van schizofrenie.

Ten slotte kunnen ook andere factoren een rol spelen, zoals het gebruik van bewustzijnsveranderende drugs als tiener of jongvolwassene, prenatale blootstelling aan virussen die de hersenontwikkeling kunnen beïnvloeden, prenatale ondervoeding en psychosociale factoren (dat wil zeggen psychologische en sociale problemen zoals jeugdtrauma’s). De conclusie: Geen enkele omgevings- of gedragsfactor leidt tot schizofrenie.

Mannen hebben meer kans om schizofrenie te ontwikkelen dan vrouwen.

Van de ongeveer 23 miljoen mensen wereldwijd die schizofrenie hebben, schat de Wereldgezondheidsorganisatie dat 12 miljoen mannen en 9 miljoen vrouwen zijn. Deskundigen zijn er niet zeker van hoe dit precies komt, hoewel ze enkele theorieën hebben. Een daarvan is dat hogere niveaus van hormonen zoals oestrogeen bij vrouwen onevenwichtigheden in neurotransmitters zoals dopamine en glutamaat, die betrokken zijn bij schizofrenie, kunnen helpen voorkomen. Er is ook het idee dat geslachtschromosomen een factor kunnen zijn, hoewel dat nog steeds ter discussie staat.

Niet alleen hebben mannen meer kans dan vrouwen om schizofrenie te ontwikkelen, maar de twee groepen hebben ook meer kans om de aandoening in verschillende fasen van het leven te ontwikkelen. Zo ontstaan de symptomen van schizofrenie over het algemeen tussen de leeftijd van 16 en 30 jaar, maar ze beginnen meestal in het begin tot halverwege de twintig voor mannen en laat in de twintig voor vrouwen, volgens de Mayo Clinic. (Het latere begin bij vrouwen kan verband houden met lagere oestrogeenniveaus naarmate vrouwen ouder worden.)

Het lijkt er ook op dat mannen en vrouwen schizofreniesymptomen anders kunnen ervaren. Zo hebben mannen met schizofrenie vaker negatieve symptomen, terwijl vrouwen vaker stemmingsgerelateerde symptomen hebben, aldus een artikel uit 2010 in International Review of Psychiatry. Dit kan deels te wijten zijn aan neurotransmitters die anders werken bij mensen van verschillende geslachten.

Mensen met schizofrenie zijn niet inherent gewelddadig of criminelen, wat je ook hebt gehoord.

“De meeste mensen met schizofrenie zijn niet gewelddadig,” vertelt Prakash Masand M.D., een psychiater en oprichter van de Centers of Psychiatric Excellence, aan SELF. Het is waar dat een persoon met onbehandelde schizofrenie meer kans heeft om een geweldsdelict te plegen dan iemand zonder schizofrenie, en mensen met schizofrenie zijn oververtegenwoordigd in gevangenispopulaties, merkt Dr. Masand op. Maar dit gaat over correlatie, niet over oorzakelijk verband: Het hebben van schizofrenie maakt een persoon niet inherent gevaarlijk.

Een studie uit 2014 in Law and Human Behavior ontdekte dat van de 429 gewelddadige en niet-gewelddadige misdrijven gepleegd door mensen met psychische aandoeningen, slechts 4 procent direct verband hield met een door schizofrenie veroorzaakte psychose. (Drie procent hield rechtstreeks verband met depressie, en 10 procent met bipolaire stoornis). Andere factoren – voornamelijk algemene risicofactoren voor criminaliteit, ongeacht iemands geestelijke gezondheidstoestand – wogen veel zwaarder, zoals armoede, drugsmisbruik, dak- en thuisloosheid en werkloosheid. Een ander probleem is dat mensen met schizofrenie vaak geen toegang hebben tot de geestelijke gezondheidszorgbehandeling die ze nodig hebben, zoals wordt uitgelegd in dit artikel uit 2015 in Crime Psychology Review, dat niet zozeer over schizofrenie gaat als wel over barrières voor de gezondheidszorg.

Verder merkte een studie uit 2011 in Schizophrenia Bulletin op dat mensen met schizofrenie tot 14 keer meer kans hebben om slachtoffer te worden van geweldsmisdrijven dan om te worden gearresteerd voor het plegen ervan.

“Dit is om een paar redenen,” Aimee Daramus, Psy.D., een gediplomeerd klinisch psycholoog bij Behavioral Health Associates in Chicago, Illinois, vertelt SELF. ” worden vaak aangevallen door mensen die bang zijn voor hun excentrieke gedrag, zoals praten, zingen of schreeuwen bij hun hallucinaties. Mensen met schizofrenie zijn ook vaak dakloos, waardoor ze het risico lopen op geweld. En omdat ze vaak gefocust zijn op hun interne wereld van hallucinaties en wanen, hebben ze vaak geen aandacht voor hun omgeving.”

Schizofrenie is niet hetzelfde als bipolaire stoornis of dissociatieve identiteitsstoornis.

Het woord “schizofrenie” komt van het Griekse “skhizein”, wat “splitsen” betekent, en “phren”, wat vertaalt naar “geest”, legt het Oxford English Dictionary uit. Maar deze letterlijke betekenis kan verwarring veroorzaken, dus mensen kunnen schizofrenie verwarren met bipolaire stoornis of dissociatieve identiteitsstoornis.

Bipolaire stoornis, die soms manische depressie wordt genoemd, is een geestelijke gezondheidstoestand die wordt gekenmerkt door extreme stemmingswisselingen tussen hoogtepunten (manie) en dieptepunten (depressie), volgens de Mayo Clinic. Mensen met een bipolaire stoornis kunnen een psychose krijgen – een van de hoofdbestanddelen van schizofrenie – maar dit komt niet vaak voor. En hoewel schizofrenie stemmingswisselingen kan veroorzaken, is dat niet een primair symptoom.

Er zijn ook verschillen tussen schizofrenie en dissociatieve identiteitsstoornis (voorheen meervoudige persoonlijkheidsstoornis genoemd). Volgens de Mayo Kliniek wisselen mensen met een dissociatieve identiteitsstoornis (DID) af tussen meerdere identiteiten en kunnen ze het gevoel hebben dat er veel stemmen in hun hoofd zijn die om de controle strijden. Hoewel schizofrenie ook waanideeën en hallucinaties kan veroorzaken, draaien deze niet noodzakelijkerwijs om verschillende persoonlijkheden zoals ze doen bij DID.

Hier is een andere manier om erover na te denken, als het helpt: De “splitsing” in schizofrenie verwijst naar een splitsing van de realiteit tijdens tijden van psychose, niet naar een splitsing in identiteiten of de splitsing tussen extreem hoge en lage stemmingen.

Mensen die schizofrenie hebben, lopen mogelijk een hoger risico op andere gezondheidsproblemen, waaronder vroegtijdig overlijden.

Individuen met schizofrenie kunnen kwetsbaarder zijn voor zaken als hart- en vaatziekten, diabetes en rookgerelateerde longaandoeningen, volgens het NIMH, dat opmerkt dat onder-detectie en onder-behandeling van deze aandoeningen bij mensen met schizofrenie tot de dood kan leiden. Mensen met schizofrenie hebben ook een grotere kans om te sterven door zelfmoord. Door deze factoren lopen mensen met schizofrenie volgens het NIMH helaas een hoger algemeen risico op vroegtijdige sterfte (sterven op jonge leeftijd) dan de algemene bevolking.

Er is geen definitieve diagnostische test voor schizofrenie, dus artsen zullen doorgaans een meervoudige aanpak hanteren.

In de vijfde en meest recente editie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5), die deskundigen gebruiken als blauwdruk voor het identificeren van verschillende psychische aandoeningen, staat precies beschreven waar artsen op moeten letten als het gaat om schizofrenie. De diagnose gaat niet alleen over de symptomen, maar ook over dingen zoals hoe lang ze duren (een persoon moet ten minste twee positieve of negatieve symptomen hebben gedurende ten minste een maand) en hoe ze het leven van een persoon beïnvloeden, zoals het moeilijk maken om werk, relaties en zelfzorg te behouden.

Het gaat ook om het uitsluiten van andere invloeden die schizofrenie-achtige symptomen kunnen veroorzaken, zoals bipolaire stoornis en drugsgebruik. Om dit te doen, kunnen artsen een lichamelijk onderzoek uitvoeren, drugs- en alcoholscreenings doen, en psychiatrische evaluaties uitvoeren om symptomen zoals wanen en hallucinaties te beoordelen, legt de Mayo Clinic uit.

Er is nog geen genezing voor schizofrenie, maar de beschikbare behandelingen maken het mogelijk om de aandoening te beheersen.

De meerderheid van de mensen met schizofrenie kan goed functioneren en een bevredigend leven hebben als ze de aanbevolen behandelingen ondergaan om de symptomen te verminderen of te elimineren, zegt Pandurangi.

Een levenslang regime van antipsychotische medicijnen is een essentieel onderdeel van het beheren van schizofrenie, volgens de Mayo Clinic. Het lijkt erop dat de medicijnen, die in pil- of vloeibare vorm verkrijgbaar zijn, de dopamine-niveaus in de hersenen kunnen veranderen op een manier die de symptomen vermindert. Het kan echter weken duren voordat er een verschil te zien is, en net als bij medicijnen voor veel andere geestelijke gezondheidsproblemen, kan vallen en opstaan nodig zijn om de juiste behandeling te vinden. Antipsychotica kunnen ook bijwerkingen veroorzaken zoals tardieve dyskinesie (een stoornis die repetitieve en onwillekeurige bewegingen induceert), hoewel nieuwere middelen over het algemeen minder ernstige bijwerkingen hebben, merkt de Mayo Kliniek op. Sommige mensen kunnen ook antidepressiva of angstremmers nodig hebben.

Therapie is een ander centraal onderdeel van de behandeling van schizofrenie, samen met andere psychosociale methoden. Deze methoden kunnen bestaan uit trainingen om de sociale vaardigheden van mensen te verbeteren, zodat ze vollediger aan het leven kunnen deelnemen, en programma’s om mensen met schizofrenie te helpen werk te vinden en te behouden. Dit soort ondersteuning van de levensstijl is belangrijk voor veel mensen met de aandoening, legt de Mayo Clinic uit.

Onderzoek suggereert ook dat elektroconvulsietherapie (ECT) nuttig kan zijn voor schizofrenie die niet goed reageert op andere behandelingen. ECT heeft de mogelijkheid om de hersenchemie van een persoon te veranderen door een elektrische stroom te gebruiken om korte, pijnloze aanvallen te veroorzaken. Een overzicht van de literatuur in 2018 in Current Opinion in Psychiatry concludeerde dat ECT een veelbelovende potentiële behandeling is die meer onderzoek rechtvaardigt.

buiten dat, soms hebben mensen met schizofrenie een kortdurende ziekenhuisopname nodig om te voorkomen dat ze zichzelf of anderen schaden of professionals in staat stellen om te beoordelen hoe de behandeling verloopt.

Individuen met schizofrenie worden nog steeds geconfronteerd met een stigma rond hun psychische aandoening, en het is aan ons allemaal om daar niet aan toe te voegen.

Het is normaal om nerveus te zijn over dingen die je niet begrijpt. Maar nu je een inleiding hebt over schizofrenie, is het hopelijk wat gemakkelijker om in te zien dat mensen met deze aandoening de vaak angstaanjagende, gewelddadige afschildering ervan niet verdienen. “Mensen met schizofrenie zijn net als ieder ander,” zegt Pandurangi. “Ze lijden aan een interne neurologische chaos … en hebben behoefte aan een begripvolle en zorgzame benadering.”

Gerelateerd:

• Een kledingbedrijf labelde een shirt ‘schizofreen’
• 6 dingen die je kunt zeggen om iemand te helpen die leeft met een depressie
• 10 dingen die ADHD is-en 3 die het niet is