'Een sprong in het duister': FDA heeft zojuist de eerste transplantatie van varkensweefsel naar mensen goedgekeurd

De FDA heeft voor het eerst een experiment goedgekeurd waarbij tijdelijk varkensweefsel naar mensen wordt getransplanteerd, een stap die volgens deskundigen kan leiden tot verdere ontwikkelingen op het gebied van donaties van dier op mens, Emily Mullin doet verslag voor Medium’s “OneZero”.

CRISPR-en 7 andere technologieën die de gezondheidszorg kunnen transformeren

Een proef van de eerste soort

Elk jaar groeit in de Verenigde Staten de wachtlijst voor orgaantransplantaties en overtreft het aantal beschikbare donaties. En door de strenge criteria voor donors is het ook moeilijk om huid te verkrijgen, meldt Mullin.

De nieuwe door de FDA goedgekeurde proef zal zich richten op huid die van varkens op mensen wordt getransplanteerd.

Normaal gesproken worden tweede- en derdegraads brandwonden behandeld met menselijke huidtransplantaten om de wonden te beschermen en infecties te helpen bestrijden. Maar onderzoekers van biotechbedrijf XenoTherapeutics hebben miniatuurvarkens genetisch gemanipuleerd om gebruik bij mensen mogelijk te maken. De huid, Xeno-Skin genaamd, is gemaakt van levend varkensweefsel.

Tot nu toe is de Xeno-Skin getransplanteerd bij één patiënt die een stuk varkenshuid van vijf bij vijf centimeter ontving, evenals menselijke huidtransplantaties. Vijf dagen na de transplantatie verwijderden de artsen beide huidtransplantaten en vervingen ze door permanente transplantaten uit de dij van de patiënt. Volgens de artsen die bij de proef betrokken waren, genas de donorhuid van het varken even goed als het transplantaat van de menselijke huid. De patiënt ondervond ook geen bijwerkingen van het transplantaat.

Nu, als onderdeel van de door de FDA goedgekeurde proef, zal Xeno-Skin als tijdelijke huidtransplantaten worden getransplanteerd bij nog eens vijf brandwondenslachtoffers in het Massachusetts General Hospital. De transplantaten zullen worden verwijderd zodra de huid van de patiënten weer aangroeit.

Het experiment is het eerste in zijn soort dat door de FDA wordt goedgekeurd, meldt Mullin.

XenoTherapeutics ontwikkelt ook zenuwen in de genetisch gemanipuleerde varkens die zouden kunnen worden getransplanteerd in mensen met zenuwschade als gevolg van ongevallen. De klinische studie voor de nieuwe behandeling zal waarschijnlijk volgend jaar beginnen, meldt Mullin.

In het verleden zijn donaties van dieren aan mensen, ook wel xenotransplantatie genoemd, bijna altijd mislukt, schrijft Mullin, met veel voorkomende problemen, waaronder patiënten die een immuunrespons op de donatie ervaren of de overdracht van een dierlijk virus naar de menselijke ontvanger. Chirurg Keith Reemtsma transplanteerde in de jaren zestig nieren van chimpansees in mensen, maar de meeste transplantaties werden afgestoten of raakten binnen een paar weken geïnfecteerd. En in 1984 kreeg een baby, “Baby Fae” genaamd, een harttransplantatie van een baviaan, maar stierf binnen een maand.

Nadat transplantaties van apen en apen mislukten, begonnen artsen varkens als potentiële menselijke donoren te beschouwen, meldt Mullin. “De redenen zijn grotendeels praktisch,” schrijft Mullin. “Ten eerste hebben varkens slechts enkele maanden nodig om uit te groeien tot een orgaan dat geschikt is voor donatie, in tegenstelling tot apen, die 10 tot 15 jaar nodig hebben. Varkensorganen komen ook qua grootte dichter in de buurt van menselijke organen.”

Wat huidtransplantaties betreft, wordt dode, bewerkte varkenshuid al gebruikt voor wondverband, maar levend varkensweefsel was nog nooit bij mensen gebruikt, meldt Mullin. Om afstoting te voorkomen, gebruikten wetenschappers genetische manipulatie om moleculen te elimineren die in varkens worden aangetroffen en die bij mensen een reactie van het immuunsysteem zouden uitlokken. Onderzoekers gebruikten ook het gen-editing-hulpmiddel CRISPR om een groep virussen te verwijderen die in varkens worden aangetroffen en die als een infectierisico voor menselijke donatieontvangers worden beschouwd.

Hoe zit het met andere transplantaties?

Tijdelijke huidtransplantaties bij varkens zijn veel minder risicovol dan het permanent transplanteren van grote varkensorganen bij mensen, maar de succesvolle huidtransplantatie toont verder aan dat “het risico” van xenotransplantaties “beheersbaar is”, aldus Megan Sykes, directeur van het Center for Translational Immunology aan de Columbia University. “Het feit dat de FDA deze proef heeft toegestaan, weerspiegelt ook die gedachte.”

Terwijl xenotransplantaties vaak worden gebruikt als overbruggingstransplantaties, of tijdelijke transplantaties die zijn ontworpen om patiënten in leven te houden voor een periode voordat ze een transplantatie van een menselijke donor ontvangen, Muhammad Mohiuddin, directeur van het harttransplantatieprogramma aan de Universiteit van Maryland School of Medicine die onderzoek naar varkenstransplantaties heeft geleid, gelooft dat orgaanxenotransplantatie voldoende zou kunnen evolueren om een oplossing op langere termijn te worden. “Zodra we een ideaal varken beschikbaar hebben en het langere tijd overleeft, zal er geen noodzaak zijn om dat orgaan te vervangen,” zei hij.

Maar het overtuigen van het publiek dat varkenstransplantaties veilig zijn, zou wel eens moeilijker kunnen blijken te zijn, voegde hij eraan toe. “Als je tegen iemand zegt: ‘We willen een varkenshart in je plaatsen,’ zou er waarschijnlijk een hele oproer ontstaan,” zei Mohiuddin. “Als deze proef succesvol is, zal dat de weg vrijmaken voor andere soorten transplantaties, zoals nieren, harten, longen of levers.”

Hoewel dit soort transplantaties misschien nog een paar decennia niet zal plaatsvinden, zei Ardehali dat het veld dichterbij komt. “Staan we op het punt aan een nieuw hoofdstuk te beginnen? Daar weet ik het antwoord niet op. Dit vereist een aanzienlijke sprong van vertrouwen” (Mullin, “OneZero,” Medium, 11/11).