21 dingen die je moet weten voordat je naar Varanasi gaat

Heilige rivieren, onheilige bhang lassi, geiten in truien: navigeren door India’s surrealistische stad aan de Ganges.

Deze stad is surrealistisch. Als je rationeel en logisch bent en weinig geduld hebt met complexe, sublieme en chaotische dingen, zal Varanasi je niet aanspreken. Het is afbrokkelend, poëtisch, en excentriek. Geiten met truien, oude mannen die een duik nemen, jongens die vliegeren, en brandende lichamen zijn dagelijkse kost. Als heiligste van de zeven heilige steden voor Hindoes en Jains, is het een pelgrimstrekkende spirituele hoofdstad van India. (Het is ook een belangrijke halte voor boeddhisten, omdat de Boeddha zijn eerste preek in het nabijgelegen Sarnath zou hebben gehouden). Het is een van ’s werelds oudste continu bewoonde steden. Ze heeft meer dan honderd culturen gekend, waarvan ze er vele nog niet volledig heeft losgelaten. Zij heeft haar verschillende veroveringen, mythen, religies en filosofieën in één stedelijke ruimte geabsorbeerd. Ik heb familie in Varanasi en breng er al sinds mijn kindertijd tijd door, maar de stad blijft me verbazen. Soms heb je het gevoel dat je in een sprookjesboek bent beland. Ga er gewoon in mee.

Ga voor levenslessen, niet voor ontspanning. Er is in Varanasi niet echt een plek om tot rust te komen en te ontspannen. De laatste keer dat ik er was, ontmoetten mijn vrienden en ik reizigers die klaagden over hygiëne, ruimte en lawaai. Als je op zoek bent om te relaxen en Caprioscas te drinken, ga dan naar Koh Tao. Varanasi is een bruisende stad met meer dan 3,5 miljoen inwoners (plaatselijk bekend als Banarasis). Het is er arm; het ontbreekt aan diensten en infrastructuur, en het wordt al decennia uitgebuit door de deelstaatregering. Het zal je geen fruitige drankjes opleveren. Maar het kan je wel het een en ander leren over de cyclus van leven en dood. En had ik al gezegd dat er geiten zijn die truien dragen?

Hindoeïsme is hier ontstaan, maar het is niet alleen hindoeïstisch. Varanasi ontleent zijn identiteit aan de grote Hindoe-epossen, maar net als elke andere stad in India herbergt het vele religies. Moslims, Hindoes, een handvol Joden, en Japanse Boeddhisten leven hier samen. Er is af en toe onenigheid, maar de stad is symbolisch voor de diversiteit van het land, samengepropt in één ruimte. De meeste Hindoes zijn werkzaam bij de tempels of aanverwante bedrijven, en onder de Islamitische bevolking bevinden zich enkele van de oudste wevers van het land. De Banarasi sari, bekend om zijn ingewikkelde weefsels en randen gemaakt met zari-weefwerk, uitgevoerd met gouddraden, is een begeerde specialiteit.

Varanasi eet het toetje als ontbijt. En lunch. En avondeten. En room bij alles. Als u ooit hebt gedroomd van gebakken rijstballetjes gedoopt in verzadigde, gekruide room (wat ze malaiyo noemen), dan is dit de stad voor u. Lassi, een yoghurtdrank die over de hele wereld populair is, wordt zoet geserveerd, met nog zoetere bijgerechten die rabdi (bloem en suiker) worden genoemd en in een pan worden gebakken. Banarasi (de term voor een stroming, persoon of ding die tot Varanasi behoort) snoepwinkeltjes zijn beroemd in heel India. In de kleine straatjes zijn winkeltjes te vinden met zoetigheden in alle soorten en maten. En er zijn gratis monsters.

Laat de tuk-tuks links liggen en ga te voet. Het hart van Varanasi ligt langs de rivier, op ghats – een reeks trappen die naar de rand van de rivier leiden – elke trap is verdeeld door geschiedenis, religie, levensonderhoud en mythe. Een lineaire wandeling door de ghats is de enige manier om de vele culturen van de stad te zien. Hoe kwam een hele gemeenschap Zuid-Koreanen op één van deze trappen te wonen? Dat weet niemand. Waarom heeft de koning van Nepal een hele ghat gebouwd in het hart van Uttar Pradesh? Ook dat is een mysterie. Maar stop zeker bij Assi Ghat (de eerste ghat) voor de ochtend aartis: geïmproviseerde concerten door lokale muzikanten en echt geweldige pizza’s bij Vatika Pizzeria. Voor meer finaliteit is er Manikarnika Ghat, de beroemde brandende ghat, waar lichamen worden gebracht voor Hindoe crematie – ongeveer 40.000 per jaar. Een van de verhalen over Manikarnika is dat Parvati, de vrouw van Lord Shiva, tijdens het baden een oorbel in een put op de ghat liet vallen. Zij eiste dat Shiva ernaar zou zoeken en niet weg zou gaan voordat hij hem gevonden had. Shiva heeft dit nooit gedaan, en de mythe vertelt dat wanneer een lichaam verbrandt, Shiva aan de geesten zal vragen of zij de oorbel van zijn vrouw hebben gezien.

Vraag niet of je mag naaktzwemmen in de Ganges. De Ganges is een van de oudste rivieren ter wereld, en is de heiligste rivier van India. Volgens de mythe is de Ganges afkomstig van de godin Ganga, die op aarde viel en de zielen bevrijdde van velen die in zonde gevangen zaten. Indiërs geloven dat het een tirtha is – een kruispunt tussen hemel en aarde – en dat wassen in het heilige water hen reinigt van zonden. Hordes toeristen en pelgrims komen uit het hele land voor een kleine duik in de rivier. In de meeste gevallen komen de mensen met kleine containers om gangajal, water uit de Ganges, mee terug te nemen naar hun huizen. Maar omdat het Indiase subcontinent niet anders dan ironisch is, is de Ganges ook een van de meest vervuilde rivieren ter wereld. Meer dan de helft van het afval van Varanasi stroomt in de rivier, samen met de beenderen en as van de doden, en in sommige wanhopige gevallen, gewoon de doden. De beste tijd om een duik te nemen is ’s morgens als het minder druk is, maar uit respect (en voorzichtigheid) moet je je onthouden van naaktzwemmen en te ver zwemmen. Ook daarvoor is er altijd nog Koh Tao.

De zomer is hels. Varanasi is, net als de rest van de Noord-Indiase vlakten, geen pretje in de zomer. De temperaturen kunnen overdag oplopen tot 50 graden Celsius (122 Fahrenheit). De stemming zal temperen, voedsel zal bederven en de hele stad zal een extreme wending nemen in chaos. In de zomer, blijf in de bergen. Vijftig graden is geen vredige temperatuur.

Wees op uw hoede voor de apen. Banarasis staan erom bekend (berucht) dat ze getrainde apen een deel van hun werk laten doen. Ze noemen deze apen menselijke namen. De apen doen van alles, van het oprapen van vuilnis tot het bezorgen van ontbijt. Sla de foto’s maar over: ze zijn bekend om hun driftbuien en het stelen van camera’s.

Maak je lunch klaar, gebakken, op straat. De Varanasi-liefhebber, diepzinnig en levensgenieter – is zich niet bewust van de voedingskwalen van gefrituurd voedsel. Loop door de straten voor een maaltijd en je vindt tikki ke chaat-gebakken aardappelkoteletten met chutneys en yoghurt, kachori sabzi-gebakken, schilferig brood met stomende curry’s, en andere soorten chaat: snel straatvoedsel, meestal zoetzure brouwsels van verschillende gefrituurde snacks overgoten met uien en tomaten. Varanasi is niet groot in sit-down maaltijden. Je vindt ze wel, maar ze zijn saai en gewoontjes in vergelijking. Blijf op straat om als een local te eten.

10. Engels is prima, maar kunt u rijmen? Banarasis praten graag op rijm, misschien omdat de stad een sterke traditie van lyrische liederen heeft. Als je hen een vraag stelt, zullen ze vaak proberen het antwoord te rijmen. Het maakt niet uit of het niet het juiste antwoord op je vraag is; het rijm heeft voorrang. Dus neem alles met een korreltje zout, en een vleugje twijfel. Precisie is je ergste vijand in Varanasi. Als je de tijd vraagt, krijg je misschien een gedicht terug. Als je echt iets nodig hebt, vraag het dan nog een keer. Zo niet, ga er dan mee door.

Banarasis zijn zangvogels. Als je ergens in de vroege ochtend een krachtige stem uit de rivier hoort klinken, zou het zomaar kunnen dat een bootsman zijn stem over de Ganges laat klinken. Varanasi is de thuisbasis van een van de oudste muziekscholen van het land. De Banaras gharana, bekend om zijn soepele melodieën en traditionele alaaps – lange, langgerekte eenlettergrepige ritmes – is een waar genot voor iedereen uit het land of niet. Als u muzikaal aangelegd bent, neem dan les. Kijk rond op de ghats. Er zullen posters hangen met reclame voor lessen in sitar – een traditioneel Indiaas snaarinstrument – of tabla – een soort trommel – als je een paar dagen de tijd hebt. Zo niet, dan is er genoeg om naar te kijken. Impromptu jamsessies bij zonsondergang zijn gebruikelijk. Of vraag gewoon aan een van de bootsmannen of ze zingen. Veel van hen zingen, en ze zullen graag voor u zingen.

Wees niet verbaasd als een straatbewoner, gehuld in een sjaal, Nietzsche leest. In het Frans. Banarasis spreken vele talen. De stad ontvangt elk jaar zo’n 200.000 toeristen, en hoewel Engels de meest gesproken vreemde taal is, heeft de plaatselijke bevolking zich snel aangepast aan de toevloed van Europese toeristen en zal ze verschillende uitdrukkingen nadoen die ze hebben opgepikt. Misschien hoor je iemand roepen “Que pasa! Que Tomato!”, maar het kan ook voorkomen dat een 12-jarige een heel gesprek in het Frans kan voeren.

Paan is een verworven smaak. Proef op eigen risico van Varanasi’s geschenk aan de losbandigen van het land. Banarasi paan, populair geworden door een Bollywoodliedje in de jaren 60, is gevuld met arecanoten, gedroogde kokosnoot, tabak en kruidnagel en geeft je het gevoel dat je van hier bent. Het is een explosie van rare in de mond, is een licht stimulerend middel (en als je geluk hebt, een hallucinogeen.) Als je er met een rode mond en ongegeneerd mee rondloopt, win je punten bij de plaatselijke bevolking.

Neem een paar scheuren bhang mee. Lassi wordt vaak aangelengd met bhang, een vloeibare vorm van marihuana die wordt gemaakt door toppen en bladeren tot een pasta te vermalen. (Bhang heeft een eeuwenlange traditie op het subcontinent, zowel als roesmiddel als voor medicinale doeleinden, maar het is belangrijk in Varanasi omdat het verbonden is met de verering van Heer Shiva). Opiumtenten zijn een vaste waarde op vrijdagavond in kleine hoekjes van de straat. Maar het is niet allemaal recreatief, of zelfs spiritueel: drugsverslaving onder de daklozen en in sloppenwijken is een van de vele uitdagingen waar Varanasi mee worstelt.

.jpg”

De architectuur van Varanasi is ook surrealistisch. Sommige ghats bestaan uit gebouwen uit de Rajput-tijd, grote haveli’s met grote koepels. Sommige zijn hoge gebouwen uit het Vijayanagara-rijk, zoals die in Zuid-India te vinden zijn, die ouder zijn. Soms staan er nieuwe glazen constructies naast oude monolieten. Er zijn geen regels in Varanasi. De stad wordt niet beschermd of door UNESCO bewaakt, dus worden gebouwen bovenop andere gebouwd, en soms in andere gebouwen. Het is duidelijk dat de stad veel erfgoed is kwijtgeraakt dankzij zwakke conserveringsinspanningen, maar er zijn enkele geleidelijke maar duidelijke veranderingen in de vooruitgang van Varanasi.

Het afhakken van hoofden van lijken is hier een echte bezigheid